Ceny transferowe. Obowiązki dokumentacyjne i terminy za 2023 rok

Z końcem roku zbliża się czas na dopełnienie kluczowych obowiązków w obszarze cen transferowych. Dokumentacja cen transferowych za 2023 rok musi być gotowa do końca października, a deklarację TPR-C trzeba złożyć najpóźniej do końca listopada. Proces ten wymaga skrupulatnej analizy wszystkich transakcji realizowanych z podmiotami powiązanymi, w szczególności w przypadku reorganizacji o potencjalnych skutkach podatkowych. W niniejszym artykule omawiamy, jak przygotować się do sporządzenia dokumentacji oraz jakie sytuacje mogą wiązać się z dodatkowymi obowiązkami dokumentacyjnymi.

Ceny transferowe: obowiązki

Zbliża się termin na wypełnienie obowiązków ustawowych związanych z cenami transferowymi za 2023 r. Termin na przygotowanie dokumentacji cen transferowych upływa z końcem października bieżącego roku, natomiast deklarację TPR-C należy złożyć do urzędu skarbowego do końca listopada bieżącego roku.

Dynamika zmian biznesowych powoduje niekiedy konieczność przeprowadzenia modyfikacji modelu biznesowego, co skutkuje reorganizacją spółki. Pamiętać należy, że podjęcie takich działań może spowodować powstanie obowiązków podatkowych na gruncie przepisów o cenach transferowych w sytuacji kiedy w zmianach uczestniczą podmioty powiązane. Wszelkie reorganizacje dokonywane pomiędzy pomiotami powiązanymi mogące stanowić restrukturyzację w rozumieniu przepisów o cenach transferowych powinny zostać odpowiednio zbadane i udokumentowane.

Pojęcie restrukturyzacji na gruncie przepisów o cenach transferowych

Rozporządzenie w sprawie cen transferowych z dnia 21.12.2018 r., (Dz. U. 2023, poz. 1129) w §2 precyzuje nam, co należy rozumieć przez restrukturyzację. Przez restrukturyzację rozumiemy reorganizację spełniającą łącznie dwa warunki:

1. obejmującą istotną zmianę relacji handlowych lub finansowych, w tym również zakończenie obowiązujących umów lub zmianę ich istotnych warunków, oraz
2. wiążącą się z przeniesieniem pomiędzy podmiotami powiązanymi funkcji, aktywów lub kategorii ryzyka, jeżeli w wyniku tego przeniesienia przewidywany średnioroczny wynik finansowy podatnika przed odsetkami i opodatkowaniem (EBIT) w trzyletnim okresie po tym przeniesieniu uległby zmianie o co najmniej 20% przewidywanego średniorocznego EBIT w tym samym okresie, gdyby nie dokonano przeniesienia.

Przez powyższe należy rozumieć, że z restrukturyzacją, w rozumieniu przepisów o cenach transferowych, mamy do czynienia w sytuacji kiedy dana reorganizacja obejmuje istotną zmianę relacji handlowych lub finansowych, (w tym zakończenie obowiązujących umów lub zmianę ich istotnych warunków), wiążącą się jednocześnie z przeniesieniem pomiędzy podmiotami powiązanymi funkcji, aktywów lub kategorii ryzyka, a materialność tego przeniesienia mierzona zmianami przewidywanego średniorocznego EBIT podatnika w trzyletnim okresie wynosi co najmniej 20%.

Reorganizacje oraz działania o charakterze gospodarczym niespełniające ww. warunków, nie będą analizowane i objęte przepisami Rozdziału 4 Rozporządzenia w sprawie cen transferowych pod kątem restrukturyzacji. Pamiętajmy jednak, że taka sytuacja nie oznacza, że takie działania nie będą analizowane w ramach ogólnych zasad wyrażonych w art. 11c Ustawy o CIT.

Przykłady Reorganizacji biznesowych – które mogą wypełniać definicję restrukturyzacji w rozumieniu przepisów o cenach transferowych

• Konwersja dystrybutora o pełnym ryzyku na dystrybutora o niskim profilu ryzyka, agenta, komisanta, podmiot świadczący usługi marketingowe/wsparcia sprzedaży;
• Konwersja producenta o pełnym ryzyku na producenta o niskim profilu ryzyka, podmiot świadczący usługę produkcyjną, przetwórcę;
• Transfer istotnych wartości niematerialnych i prawnych oraz istotnych praw do wartości niematerialnych i prawnych;
• Wypowiedzenie umowy / kontraktu, które wiąże się z przeniesieniem istotnych funkcji, ryzyk lub aktywów lub zawarciem innej umowy / kontraktu przez inny podmiot z grupy;
• Ograniczenie lub rozszerzenie zasięgu regionalnego działania jednego podmiotu kosztem drugiego podmiotu (zmiana alokacji rynku), o ile działalność ta niesie za sobą potencjał zysku;
• Zamknięcie produkcji / części produkcji w jednym podmiocie powiązanym i rozpoczęcie tej samej produkcji w innym podmiocie powiązanym;
• Przeniesienie / koncentracja funkcji do podmiotu regionalnego/centralnego przy jednoczesnym ograniczeniu funkcji podmiotów lokalnych, w zakresie np. funkcji zakupowych, wsparcia sprzedaży, zarządzania łańcuchem dostaw;
• Przeniesienie pracowników / zespołów między podmiotami, nawet gdy odbywa się ono poprzez rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem i zawarcie nowej umowy;
• Przeniesienie aktywów, które następnie są zwrotnie udostępniane / leasingowane / licencjonowane;
• Sprzedaż lub aport zorganizowanej części przedsiębiorstwa lub przedsiębiorstwa;
• Rozłożona w czasie reorganizacja biznesowa powodująca stopniową modyfikację / przejmowanie funkcji i zakresu działania podmiotu i stopniową zmianę polityki TP / metod rozliczeń;.
• Przenoszenie działalności gospodarczej generującej straty.

Katalog przykładowych reorganizacji biznesowych, które mogą nie wypełniać definicji restrukturyzacji z Rozporządzenia w sprawie cen transferowych (i nie być badane według Rozdziału 4 Rozporządzenia TP) obejmuje m.in.:

• Korektę polityki TP / metody rozliczeń bez reorganizacji, tzn. istotną zmianę metody rozliczeń i wyniku finansowego podatnika przy braku transferów funkcji, aktywów lub ryzyk;
• Naturalne wygaśnięcie kontraktu, którego termin obowiązywania i zakończenia był z góry przewidziany i został ustalony zgodnie z zasadą arm’s length, np. kontrakt / projekt w branży budowlanej;
• Likwidację spółki / oddziału lub utworzenie nowej spółki / oddziału, jeśli nie towarzyszy im jednoczesna reorganizacja polegająca na przejęciu funkcji, ryzyk lub aktywów w innych podmiotach;
• Zmianę formy prawnej, połączenia i podziały spółek regulowane odrębnymi przepisami UPDOP. Ewentualne, towarzyszące zmianom formy prawnej, połączeniom lub podziałom reorganizacje, zmiany warunków handlowych (następujące w konsekwencji lub po połączeniu / podziale), takie jak zmiany warunków umów, przeniesienia aktywów, kontraktów, zespołów pracowników, funkcji itp. powinny być analizowane pod kątem spełnienia definicji restrukturyzacji.

Pamiętajmy o tym, że są to katalogi otwarte. Każdy przypadek biznesowy należy badać indywidualnie pod kątem zarówno definicji restrukturyzacji z Rozporządzenia w sprawie cen transferowych jak również ogólnej zasady arm’s length wyrażonej w art. 11c Ustawy o CIT i Wytycznych OECD.

Wynagrodzenie

Przy transakcjach pomiędzy podmiotami powiązanymi należy zwrócić szczególną uwagę na kwestie ustalenia stosownego wynagrodzenia restrukturyzacyjnego, w tym ustalenia wysokości wynagrodzenia wypłacanego pomiędzy podmiotami powiązanymi w transakcjach, które w szczególności obejmują przeniesienie potencjału do generowania zysku.

Obowiązki dokumentacyjne z zakresu cen transferowych

1. Dokumentacja cen transferowych Local File wraz z dodatkowymi informacjami w zakresie przeprowadzonej restrukturyzacji, takimi jak:
2. identyfikacja relacji handlowych lub finansowych pomiędzy podmiotami powiązanymi przed i po restrukturyzacji,w tym identyfikacja faktycznych transakcji tworzących restrukturyzację, analizę przyczyn gospodarczych restrukturyzacji i oczekiwanych korzyści, oraz analizę opcji realistycznie dostępnych,
3. określenie skutków podatkowych faktycznych transakcji, składających się na restrukturyzację (w tym np. skutków podatkowego ujęcia opłaty restrukturyzacyjnej),
4. określenie, w jakim zakresie w rezultacie restrukturyzacji doszło do przeniesienia potencjału do generowania zysku, wskazanie, czy należne jest wynagrodzenie z tytułu restrukturyzacji, a jeśli tak – określenie, czy jego wysokość jest zasadna. Należy bowiem pamiętać, że w danym przypadku wynagrodzenie może nie być zasadne albo mogło zostać już uwzględnione, np. w cenie przenoszonej zorganizowanej części przedsiębiorstwa,
5. określenie, czy należne jest wynagrodzenie z tytułu restrukturyzacji uwzględniające wartość przeniesionego potencjału do generowania zysku;
6. Analiza dotycząca przeprowadzonej wyceny (Benchmark).
7. Uzasadnienie biznesowe dla przeprowadzonej restrukturyzacji.
8. Formularz TPR-C (transakcję restrukturyzacji wykazujemy pod następującymi kodami tj. od 3001 do 3013, wraz z wykazaniem kodów w zakresie wynagrodzenia tj. od RM01 do RM05).

Obowiązek przygotowania lokalnej dokumentacji cen transferowych dotyczy restrukturyzacji, w których wartość przekracza próg 2 mln zł.

Pamiętajmy, że transakcja restrukturyzacji może dodatkowo stanowić potencjalny schemat podatkowy, który będzie podlegał zaraportowaniu na gruncie przepisów o MDR.

Moore Polska Tax & Legal służy pomocą

Moore Polska Tax & Legal każdego dnia wspiera swoich Klientów we wszystkich aspektach związanych z obszarem cen transferowych. 

Każda świadczona przez nas usługa dopasowana jest do potrzeb danego Klienta i w zakresie przedstawionej wyżej problematyki dokumentacji cen transferowych.

Zapraszamy do kontaktu!