Wśród wielu przedsiębiorców, zarówno w postaci spółek, jak i mniejszych działalności gospodarczych, obserwowany jest znaczny poziom niepewności dotyczący realizacji obowiązków w zakresie cen transferowych. Jest on spowodowany w głównej mierze dynamiką zmian w środowisku prawnym, jak również rosnącą ilością obowiązków sprawozdawczych i dokumentacyjnych, nie tylko w obszarze podatkowym. Jako Moore Polska Tax & Legal jesteśmy po to, aby wspierać przedsiębiorców w prawidłowym wywiązywaniu się z obowiązków podatkowych i prawnych poprzez zarówno, dzielenie się wiedzą w zakresie obowiązujących przepisów oraz sporządzanie dokumentów i analiz gwarantujących bezpieczeństwo funkcji podatkowej.
Czym są ceny transferowe i z czego wynika obowiązek dokumentacyjny?
Ustawowa definicja ceny transferowej wskazuje, że jest to rezultat finansowy warunków ustalonych lub narzuconych w wyniku istniejących powiązań, w tym cena, wynagrodzenie, wynik finansowy lub wskaźnik finansowy. W pewnym uproszczeniu można ją zdefiniować jako cenę/warunki transakcji stosowane pomiędzy podmiotami powiązanymi lub podmiotami, generującymi istotne ryzyko erozji podstawy opodatkowania i transferu zysków.
Kluczowym zatem obowiązkiem, z punktu widzenia przedsiębiorcy, jest zachowanie obiektywnych warunków transakcji w relacjach z podmiotami, które:
- z uwagi na powiązania kapitałowe lub występowanie relacji osobowych, mogą być uznanie za podmioty powiązane lub:
- posiadają miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium stosującym szkodliwą konkurencję podatkową lub zagranicznym zakładem położonym na terytorium kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową,
- nie są powiązane z podatnikiem, ale na warunki realizacji transakcji z tymi podmiotami wpływ mają powiązania z innym podmiotem.
Jednakże sama realizacja transakcji na warunkach rynkowych (eng. Arm’s Length Principle) nie jest przeważnie jedynym obowiązkiem po stronie podatnika. Z uwagi na rosnący wolumen transakcji między przedsiębiorcami, zarówno na rynku krajowym, jak i w relacji z rynkami zagranicznymi, w połączeniu z nieaktualizowanymi od 2019 r., mimo jednak licznych zmian w przepisach dotyczących innych obszarów, wartości progów dokumentacyjnych, coraz większa liczba przedsiębiorców zobowiązana jest do udokumentowania transakcji, jej warunków i przebiegu, jak również sposobu analizy spełniania warunków rynkowych, w drodze tzw. lokalnej dokumentacji cen transferowych.
Zarówno w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, jak i ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, spotkać możemy się z czterema podstawowymi progami, których przekroczenie warunkuje powstanie obowiązku dokumentacyjnego, wśród których wymienić można:
- 10 000 000 zł – w przypadku transakcji towarowej;
- 10 000 000 zł – w przypadku transakcji finansowej;
- 2 000 000 zł – w przypadku transakcji usługowej;
- 2 000 000 zł – w przypadku innego rodzaju transakcji.
Progi te dotyczą transakcji z podmiotami powiązanymi i innymi podmiotami, w przypadku których identyfikowany jest wpływ powiązań podatnika z innym podmiotem na warunki realizowanej transakcji. W konsekwencji powyższe wartości dotyczą największej liczby podatników i realizowanych transakcji. Wskazuje się, że transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi stanowią znaczną część ogólnej liczby transakcji realizowanych na rynku.
Czy można uniknąć znacznych obciążeń dokumentacyjnych?
Ustawy o podatkach dochodowych zawierają liczne zwolnienia z obowiązku dokumentacyjnego oraz preferencje w postaci możliwości ograniczenia zakresu dokumentacji.
Po zidentyfikowaniu zatem przekroczenia progu przez transakcję jednorodną należy w następnym etapie przejść do weryfikacji, czy tego rodzaju preferencje w danym przypadku przysługują. Przykładem może tu być chociażby zwolnienie z obowiązku sporządzenia dokumentacji cen transferowych dla podmiotów krajowych (mających siedzibę, zarząd lub miejsce zamieszkania na terytorium Polski), które:
- nie poniosły straty podatkowej,
- nie korzystają ze zwolnień podatkowych w związku z działalnością w specjalnej strefie ekonomicznej lub w związku z realizacją nowej inwestycji określonej w decyzji o wsparciu,
- nie korzystają ze zwolnień podmiotowych z podatku dochodowego.
Niemniej, należy pamiętać, że możliwość skorzystania z jakiegokolwiek zwolnienia / preferencyjnego rozwiązania powinna być poprzedzona wnikliwą analizą przesłanek z tego względu, że przepisy te zawierają liczne wyłączenia i dodatkowe warunki. W przypadku bowiem wskazanego powyżej przykładowego zwolnienia trzeba zwrócić uwagę na to, że:
- każda ze stron (podmiotów powiązanych) powinna spełniać powyższe przesłanki,
- skorzystanie ze zwolnienia z obowiązku dokumentacyjnego, nie wyłącza obowiązku sporządzenia formularza TPR-C.
Co istotne z perspektywy podatnika, przepisy ustaw o podatkach dochodowych, nie zawierają zwolnień z obowiązku sporządzenia dokumentacji cen transferowych, wyłącznie z uwagi na cechy podmiotów będących stronami tych transakcji. Niekiedy sam charakter transakcji może wiązać się z brakiem powstania obowiązków dokumentacyjnych po stronie podatnika.
Przykładem może być w tym zakresie transakcja tzw. czystego refakturowania, a zatem transakcja polegająca wyłącznie na dokonaniu rozliczenia pomiędzy podmiotami powiązanymi wydatków poniesionych na rzecz podmiotu niepowiązanego, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:
- nie powstaje wartość dodana i rozliczenie następuje bez uwzględniania marży lub narzutu zysku,
- rozliczenie nie jest związane bezpośrednio z inną transakcją kontrolowaną,
- rozliczenie nastąpiło niezwłocznie po dokonaniu zapłaty na rzecz podmiotu niepowiązanego,
- podmiot powiązany nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.
W praktyce najtrudniejszą do spełniania przesłanką jest brak bezpośredniego związku rozliczenia refaktury z inną transakcją kontrolowaną, a więc transakcją, której warunki zostały ustalone w wyniku powiązań. Refaktury między podmiotami powiązanymi, często są dokonywane w związku z towarzyszącymi im transakcjami stanowiącymi istotę relacji gospodarczych między poszczególnymi jednostkami, uniemożliwiając tym samy zastosowanie tego rodzaju zwolnienia.
Jak wynika z powyższego, kluczem do prawidłowej realizacji obowiązków dokumentacyjnych w zakresie cen transferowych jest kompleksowa znajomość regulacji w tym obszarze. Niepełna weryfikacja przesłanek dotyczących tego rodzaju obowiązku może narazić podatnika na nadmierne obowiązki sprawozdawcze ponad wymagania wynikające z przepisów ustaw podatkowych.
Moore Polska Tax & Legal – wsparcie realizacji obowiązków w zakresie cen transferowych?
Moore Polska Tax & Legal każdego dnia wspiera swoich Klientów we wszystkich aspektach związanych z obszarem cen transferowych.
Każda świadczona przez nas usługa dopasowana jest do potrzeb danego Klienta i w zakresie przedstawionej wyżej problematyki dokumentacji cen transferowych, obejmować może:
- Weryfikację transakcji: weryfikacja transakcji w celu identyfikacji transakcji jednorodnych i przekroczenia przez nie progu dokumentacyjnego właściwego dla transakcji z podmiotami powiązanymi oraz transakcji rajowych.
- Sporządzenie lokalnej dokumentacji cen, w tym części opisowej oraz analizy danych porównawczych (benchmark),
- Przygotowanie informacji o cenach transferowych (TPR-C, TPR-P),
- Sporządzanie dokumentacji Master File – dla grupy podmiotów powiązanych,
- Wsparcie w realizacji obowiązków cen transferowych w zakresie transakcji z podmiotami z siedzibą na terytorium stosującym szkodliwą konkurencję podatkową (uznawane za raj podatkowy),
- Sporządzanie analiz cen rynkowych (niezależnie od obowiązku dokumentacyjnego cen transferowych – benchmark),
- Przegląd polityki cen transferowych, wsparcie w dostosowaniu do wymogów wynikających z regulacji prawnych,
- Szkolenia w obszarze cen transferowych,
- Sporządzenie procedury w zakresie identyfikacji obowiązku dokumentacyjnego cen transferowych dla transakcji z podmiotami powiązanymi oraz mającymi miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.