W poprzednich tekstach przybliżyliśmy koncepcję ESG. Zapraszamy do zapoznania się z naszymi tekstami:
- ESG – zbędny wymóg, czy szansa na nowe możliwości?
- ESG – szansa, czy zagrożenie? Część I
- ESG – szansa, czy zagrożenie? Część II
Odpowiedzieliśmy na pytanie, czy jest to szansa, czy też zagrożenie dla rynków finansowych. Dodatkowo przedstawiliśmy również, jakie są wymogi raportowania ESG. Tym razem zapraszamy do lektury, która ma na celu wyjaśnienie czym jest NFRD i CSRD.
NFRD – jako dyrektywa dająca podwaliny do raportowania niefinansowego
Dyrektywa NFRD (ang. Nonfinancial Disclosure Reporting Directive) była nowelizacją Dyrektywy 2013/34/UE w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek.
Początkowy zakres podmiotowy dyrektywy, to państwa członkowskie. Duże jednostki zatrudniające ponad 500 pracowników i jednocześnie będące jednostkami zainteresowania publicznego (JZP) w postaci:
- spółek publicznych,
- banków,
- zakładów ubezpieczeń
- oraz innych podmiotów będących JZP.
Podmioty te na mocy wspomnianej Dyrektywy NFRD, zobligowane zostały do ujęcia w swoich sprawozdaniach z działalności dodatkowego oświadczenia na temat informacji niefinansowych.
Początkowo praktyką stało się prezentowanie przez wymagane jednostki kwestii środowiskowych, społecznych i pracowniczych, poszanowania praw człowieka, przeciwdziałania korupcji. A także łapownictwu w stopniu niezbędnym do zrozumienia rozwoju, wyników i sytuacji jednostki oraz wpływu jej działalności. Bez wątpienia na tym etapie istniała duża możliwość interpretacyjna w tym zakresie.
NFRD a polska Ustawę o Rachunkowości
Pojawienie się unijnej dyrektywy NFRD nie pozostało bez wpływu na lokalne rynki członkowskie – łącznie z rynkiem Polskim. W ślad za dyrektywną unijną ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r. odpowiedziała w 2016 pojawieniem się art. 49b[2].
I tak obowiązek publikacji oświadczenia na temat informacji niefinansowych w formie wyodrębnionej części sprawozdania z działalności dotyczył poniższych podmiotów gospodarczych spełniających wymogi. Kryteria te odwoływały się do zatrudnienia, wartości aktywów oraz przychodów. To zatem te:
- które zatrudniają ponad 500 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty;
- których suma aktywów na koniec roku obrotowego przekracza 85 000 000 zł lub przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy przekraczają 170 000 000 zł.
W praktyce pierwszym rokiem sprawozdawczym, jaki objęty był wymogami raportowania niefinansowego był rok 2017 w Polsce. To zaś przełożyło się na obowiązek raportowania niefinansowego dla około 300 podmiotów w roku 2018.
Rok 2021 dla CSRD oraz obowiązki informacyjne
Brak wystandaryzowanych reguł i wymogów w zakresie raportowania niefinansowego a dodatkowo krytyka, jaka się pojawiała w sytuacji braku możliwości porównywania raportów niefinansowych zainteresowanych podmiotów przez poszczególnych interesariuszy sprawił, że Komisja Europejska 21 kwietnia 2021 roku przyjęła projekt Dyrektywy w sprawie raportowania zagadnień zrównoważonego rozwoju czyli tzw. CSRD (ang. Corporate Sustainability Reporting Directive).
W myśl przywołanej dyrektywy do obowiązków jednostek należy:
- przeprowadzenie badania istotności (ang. materiality study) zgodnie z zasadą dwukierunkowej istotności;
- przygotowanie raportu zgodnie z jednolitymi unijnymi standardami raportowania zagadnień zrównoważonego rozwoju (ESRS ang. European Sustainability Reporting Standards);
- analiza oraz uwzględnienie w raporcie tzw. taksonomii, tj. informacji w jaki sposób i w jakim stopniu działalność tego przedsiębiorstwa jest związana z działalnością gospodarczą, która kwalifikuje się jako zrównoważona środowiskowo (udział procentowy obrotu, CapEx i OpEx);
- prezentację w formacie raportu XHTML wraz z odpowiednim tagowaniem;
- poddanie raportu badaniu przez niezależny podmiot – firma uprawniona do badania sprawozdań finansowych.
Obowiązki informacyjne według CSRD oraz ich weryfikacja:
Docelowo dyrektywa CSRD ma objąć nie tylko podmioty zaufania publicznego, zatrudniające powyżej 500 osób i mniej:
Suma bilansowa | Przychody netto ze sprzedaży | Średnia zatrudnionych – w roku obrotowym | |
Jednostki duże, notowane na giełdzie (JZP) oraz nie, czyli te które SPEŁNIAJĄ 2 z 3 podanych kryteriów | 20 mln EUR | 40 mln EUR | 250 |
Jednostki średnie, czyli te które na dzień bilansowy nie są mikrojednostkami ani małymi jednostkami, które na dzień bilansowy NIE PRZEKRACZAJĄ 2 z 3 wymienionych limitów | 20 mln EUR | 40 mln EUR | 250 |
Jednostki małe, które na dzień bilansowy NIE PRZEKRACZAJĄ 2 z 3 wymienionych limitów | 4 mln EUR | 8 mln EUR | 50 |
Zgodnie z wytycznymi CSRD, najnowsze brzmienie projektu dyrektywy, nakreśla poniższe terminy publikacji w oparciu o wymogi raportowania niefinansowego. Brzmienie to zostało uzgodnione w ramach tymczasowego porozumienia politycznego między Radą a Parlamentem Europejskim z 30 czerwca 2022 r.
Podmiot | Rok obrotowy, którego raportowanie dotyczy | Raportowanie w roku |
Jednostki duże, zatrudniające ponad 500 pracowników i posiadający status jednostki zainteresowania publicznego (spółki giełdowe, banki, spółki ubezpieczeniowe itd.) | 2024 | 2025 |
Pozostali duzi przedsiębiorcy | 2025 | 2026 |
Małe i średnie przedsiębiorstwa posiadające status emitenta | 2026 | 2027 |
Dyrektywa CSRD przewiduje dla podmiotów jej podlegających w świetle dyrektywy obowiązkowe stosowanie unijnych standardów raportowaniatj. ESRS (ang. European Sustainability Reporting Standards).
Projekt standardów został przygotowany przez Grupę roboczą ds. projektu – Europejski Standard Raportowania Zrównoważonego Rozwoju (PTF-ESRS) działającą przy Europejskiej Grupie Doradczej ds. Sprawozdawczości Finansowej (EFRAG). Całość projektu standardów po odbyciu konsultacji społecznych można prześledzić na stronie grupy EFRAG.
Standard składa się 13 dokumentów tj. zasady ogólne, wskaźniki uniwersalne, 5 dokumentów odnoszących się do wskaźników środowiskowych, 4 dotyczące kwestii społeczno-pracowniczych oraz 2 opisujące wymogi raportowania w kwestii ładu korporacyjnego.
Przedmiotem weryfikującym raportowanie niefinansowe będą biegli rewidenci a także w zależności od ustaleń poszczególnych Państw członkowskich inni certyfikowani dostawcy usług atestacyjnych.
Masz pytania? Rozważasz przygotowanie swojej strategii ESG? Myślisz o wdrożeniu odpowiedniego raportowania? Skontaktuj się z nami!
__________________________________________________
Bibliografia: