O sfinalizowaniu prowadzonych od ponad pół roku konsultacji i prac nad listą poinformował 4 stycznia w TVNBiŚ wiceminister finansów Paweł Gruza. Minister wyjaśnił, że intensywne prace parlamentarne spowodowały opóźnienie w temacie i stwierdził, że prace nad listą są już na finiszu. Ministerstwo Finansów planowało zakończenie całego procesu konsultacji podatkowych na koniec października.
Minister Gruza zapytany, czy podatnik, który wykona wszystkie wskazane na liście działania będzie miał ochronę, odpowiedział, że taki jest cel listy. Zastrzegł jednocześnie: „Oczywiście każda tego typu check lista – i to było w pierwszym dokumencie mówiącym o tej należytej staranności – nie może być idealnie precyzyjna i kompletna”.
Opinie w sprawie listy należytej staranności
Ministerstwo przeprowadziło konsultacje od 30 czerwca do 28 lipca 2017 r., po których zebrano 65 opinii w sprawie listy przesłanek należytej staranności po stronie nabywcy w transakcjach krajowych od podmiotów indywidualnych, firm, organizacji przedsiębiorców oraz jednostek samorządu terytorialnego.
13 września 2017 r. w Ministerstwie Finansów odbyła się konferencja, która rozpoczęła drugi etap konsultacji w sprawie przesłanek należytej staranności w VAT. Spotkaniu przewodniczył wiceminister finansów Paweł Gruza.
Gwarancje dla podatników
Wprowadzenie dodatkowych gwarancji dla podatników jest konieczne, gdyż w ostatnich latach, zarówno w Polsce, jak i w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej, obserwuje się zjawisko wykorzystywania mechanizmów konstrukcji podatku VAT do uzyskiwania niezgodnych z prawem korzyści. Dotyczy to przede wszystkim uszczuplania należności budżetu państwa poprzez wyłudzanie nienależnego zwrotu tego podatku lub nieodprowadzanie należności podatkowych z tytułu VAT. Charakterystyczną cechą zjawiska jest wykorzystanie w łańcuchu transakcji podmiotu pełniącego rolę tzw. „znikającego podatnika” (ang. missing trader). Podmiot taki nie odprowadza należnego podatku do budżetu, a jednocześnie tworzy formalne podstawy do żądania jego zwrotu na dalszym etapie.
W tę najpopularniejszą formę oszustwa w VAT zaangażowanych może być kilka, a nawet kilkanaście podmiotów zarówno z Polski, jak i innych państw UE. Skutki procederu to zarówno możliwość realnego zagrożenia konkurencyjności dla uczciwych przedsiębiorców, prowadzących działalność zgodnie z prawem i regułami rynku, poprzez zaniżanie cen o wartość nieodprowadzonego podatku, jaki i bezpośrednie straty budżetu państwa, w wyniku wyłudzania zwrotów lub uszczuplania jego należności.
Dotychczasowe doświadczenie wskazuje, że uczestnikami tego procederu mogą stać się także uczciwi, lecz nieostrożni przedsiębiorcy, którzy narażają się na możliwość zakwestionowania przez organy podatkowe ich prawa do odliczenia podatku naliczonego. Uzasadnia to przyjęcie rozwiązań gwarancyjnych dla podatników, wypracowanych w drodze kompromisu zawieranego między resortem finansów a przedsiębiorcami.
Źrodło: Ministerstwo Finansów oraz Gazeta Prawna