Efektywna kontrola wewnętrzna
Konkurencyjność firmy na rynku zapewniają jej między innymi dobre zarządzanie firmą i efektywna kontrola wewnętrzna. Z kolei dobrze funkcjonujące kontrole wewnętrzne mają kapitalny wpływ na sprawne radzenie sobie z ryzykiem biznesowym, ryzykiem oszustw i nadużyć wszelkiego rodzaju.
Wiele osób nie uświadamia sobie, że w ich firmie działa system zarządzania biznesem i kontroli wewnętrznych. Warto mieć świadomość, że ryzyko to nie jakieś nieszczęście. Każda decyzja biznesowa obarczona jest ryzykiem, które może sprawić, że zamierzony cel nie zostanie zrealizowany.
Zarządzanie ryzykiem
Sztuką jest by ryzyko identyfikować, oceniać i mu przeciwdziałać. Zespół takich działań nazywany jest „zarządzanie ryzykiem”. Jest ono elementem zarządzania firmą, poprzez kontrole wewnętrzne. Zasadą jest, że im sprawniej działa kontrola wewnętrzna, tym ryzyko jest niższe, tym samym stopień realizacji celów jest wyższy. Idąc dalej, tym sprawniejsza, rentowniejsza i bardziej bezpieczna od strat jest firma.
Kontrola wewnętrzna
W niektórych firmach w reakcji na ryzyka budowana jest funkcja zarządzania ryzykiem lub/i audyt wewnętrzny lub przynajmniej komórka kontroli wewnętrznej. Funkcja ta wspiera osoby odpowiedzialne w sprawnym zarządzaniu i wykonywaniu obowiązków, w tym z tytułu kontroli wewnętrznej. Międzynarodowy standard kontroli wewnętrznej i ryzyka COSO II określa tę funkcję jako tzw. „Trzecia linia wsparcia” w obronie przed ryzykiem.
Zewnętrzne usługi wspierające kontrolę wewnętrzną
Jednak w znacznej większości firm w Polsce, nie jest to możliwie z punktu widzenia skali działalności firmy i ponoszonych kosztów stałych w relacji do uzyskiwanych przychodów.
W tej sytuacji firma może skorzystać z dostępnych na rynku usług zewnętrznych. Niektóre firmy audytorskie, jak Grupa Rewit, świadczą także usługi w zakresie:
- wsparcia w budowie i doskonaleniu systemu kontroli wewnętrznej
- kontrole nadzorcze
- kontrole operacyjne kluczowych procesów i procesów wspierających działalność firmy
- zarządzania ryzykiem, w tym ryzykiem oszustw
- usług audytu wewnętrznego operacyjnego
- weryfikowania zgodności
- bezpieczeństwa
- identyfikacji i przeciwdziałania oszustwom.
Tego typu usługi są stricte dostosowane do potrzeb klienta. Zakres projektu jest wspólnie definiowany z nim. Audytor wewnętrzny pełni także rolę doradcy i dokonuje analizy sytuacji u klienta w zakresie kontroli w zdefiniowanych obszarach. Celem analizy jest, by patrząc z boku niezależnym okiem ocenić zarządzanie i kontrole w firmie. Sprawdza również jaka jest świadomość ryzyka wewnątrz organizacji oraz potwierdza poziom tzw. „apetytu na ryzyko”.
Na projekt składa się:
- przegląd ogólnych uregulowań w firmie
- weryfikacja zakresu kontroli
- wywiady z pracownikami
- ocena kontroli procesów i zasobów w systemie IT.
Rezultat diagnozy jest doskonałym materiałem do wprowadzenia samodzielnie lub z pomocą Audytora popraw w kontroli, w punktach, gdzie ryzyko ocenione jest jako wysokie, szczególnie w obszarach i procesach kluczowych z punktu widzenia interesów klienta.
Prezes Heineken B.V. mawiał:
W tym celu zatrudniam audytorów wewnętrznych, abym mógł spokojnie spać w nocy!
