W związku z nowelizacją ustawy o CIT, od początku 2021 roku, ustawodawca wprowadził dodatkowe ograniczenia w zakresie możliwości rozliczania strat podatkowych.
Przepisy obowiązujące do końca 2020 roku
Przepisy obowiązujące do końca 2020 r. wskazywały już na sytuacje, w których nie przysługuje podatnikowi prawo do rozliczenia straty podatkowej z lat ubiegłych w wyniku działań reorganizacyjnych. Co do zasady bowiem, przy określaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania, nie podlegają uwzględnieniu straty przedsiębiorców przekształcanych, łączonych, przejmowanych lub dzielonych w sytuacjach, w których ma miejsce przekształcenie formy prawnej, łączenie lub podział przedsiębiorców. Działania reorganizacyjne niosły zatem za sobą ograniczenia w zakresie możliwości rozliczania strat podatkowych, przykładowo przez spółki przejmowane.
Jednakże, jak uzasadnia to ustawodawca, w celu ograniczenia zjawiska polegającego na wykorzystywaniu przez podatnika strat innego podmiotu, mającego na celu obniżenie własnych zobowiązań podatkowych, wprowadzone zostały dalsze ograniczenia.
Przepisy obowiązujące od stycznia 2021 roku
Zgodnie z zasadami obowiązującymi od 1 stycznia 2021 r. przy ustalaniu dochodu, stanowiącego podstawę opodatkowania nie uwzględnia się strat podatnika, jeżeli podatnik przejął inny podmiot lub nabył przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa, w tym w drodze wkładu niepieniężnego lub otrzymał wkład pieniężny, za który nabył przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa, w wyniku czego:
- przedmiot faktycznie prowadzonej przez podatnika podstawowej działalności gospodarczej po takim przejęciu lub nabyciu, w całości albo w części jest inny niż przedmiot faktycznie prowadzonej przez podatnika podstawowej działalności przed takim przejęciem lub nabyciem lub
- co najmniej 25% udziałów (akcji) podatnika posiada podmiot lub podmioty, które na dzień kończący rok podatkowy, w którym podatnik poniósł taką stratę, praw takich nie posiadały.
Podatnik zatem nie będzie mógł rozliczyć własnych strat w przypadku dokonania reorganizacji, spełniającej wskazane wyżej kryteria, polegającej na:
- przejęciu innego podmiotu,
- nabyciu przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa (w tym w drodze aportu lub nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w wyniku otrzymania wkładu pieniężnego).
Należy podkreślić, że ustawodawca, jako kryterium wskazał także jedynie częściową zmianę faktycznie prowadzonej podstawowej działalności podatnika, wynikającą z działań reorganizacyjnych. Ponadto, powyższe ograniczenie może mieć miejsce również gdy zmianie ulegnie struktura udziałów spółki przejmującej.
Wskazany powyżej kształt znowelizowanych przepisów ustawy o CIT niesie zatem ryzyko, że ograniczeniem możliwości rozliczania strat nie zostaną objęte tylko działania zmierzające wprost do osiągnięcia korzyści podatkowych. Powyższe ograniczenie może znaleźć także zastosowanie do sytuacji, gdy przeprowadzona reorganizacja dokonana zostanie z uzasadnionych przyczyn gospodarczych przedsiębiorcy.
