25 sierpnia 2022 roku opublikowano nowy rządowy projekt ustawy. Zaproponowane w nim zmiany mają na celu uchylenie obowiązujących od 1 stycznia 2021 roku przepisów. Te rozszerzały obowiązek dokumentacyjnie cen transferowych na pośrednie transakcje rajowe. Obecnie ma to ulec zmianie.
Co to oznacza w praktyce? Sprawdź i dowiedz się, jak możemy Ci pomóc!
Zapraszamy również do zapoznania się z wpisem na naszym blogu.
Rosnąca liczba oświadczenia otrzymywanych od kontrahentów do wypełnienia
Otrzymywane od kontrahentów oświadczenia dotyczące rzeczywistego właściciela należności wzbudzały obawy w zakresie tzw. pośrednich transakcji rajowych. Mowa tu o art. 11o ustawy o CIT w znacznym stopniu rozszerzającym obowiązki informacyjne nałożone na podatników w związku z realizowanymi transakcjami. Obowiązkowi dokumentacyjnemu cen transferowych mogą podlegać bowiem nie tylko wyłącznie transakcje realizowane z podmiotami powiązanymi. Transakcje, których wartość przekracza dodatkowe odrębne progi dokumentacyjne warto poddać kompleksowej analizie w tym zakresie.
Próg 100 tys. zł a transakcje realizowane z podmiotem z raju podatkowego
Zgodnie z dotychczas obowiązującymi przepisami, w przypadku każdej transakcji o charakterze jednorodnym, której wartość przekroczy 100 tys. zł z danym kontrahentem, dla celów identyfikacji obowiązku dokumentacyjnego, należało weryfikować status takiego kontrahenta pod kątem posiadania przez niego miejsca zamieszkania, siedziby lub zarządu na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, bez względu na to czy podmiot ten posiadał status podmiotu powiązanego. Dokonując bowiem bezpośrednio transakcji z podmiotem z raju podatkowego, podatnika obowiązywał niski próg przyjęty dla wartości transakcji (niezależny od jej rodzaju – jednolity dla transakcji towarowej, finansowej, usługowej lub transakcji o innych charakterze).
Wewnętrzny mechanizm weryfikacji
Rekomendowane było wprowadzenie mechanizmu weryfikacji bezpośrednich kontrahentów pod kątem posiadania przez nich miejsca zamieszkania, siedziby lub zarządu na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową już w zakresie transakcji o wskazanym powyżej niskim progu 100 tys. zł dla transakcji jednorodnej.
Zmiany proponowane w projekcie rządowy
W dniu 25 sierpnia 2022 r. do Sejmu wpłynął rządowy projekt ustawy zmieniający brzmienie art. 11o ustawy o CIT.
Zgodnie z proponowanym brzmieniem ustawy, z mocą od 1 stycznia 2021 r. ulec zmianie mają progi dokumentacyjne dla bezpośrednich transakcji rajowych z poziomu 100 tys. zł do:
- 2,5 mln zł – dla transakcji finansowych;
- 500 tys. zł – dla pozostałych transakcji.
W przypadku wejścia w życie proponowanych zmian, weryfikacji należy będzie poddać transakcje i kontrahentów, których wartość przekroczy odpowiednio 2,5 mln zł lub 500 tys. zł.
Próg 500 tys. zł a pośrednie transakcje rajowe
Wyższy próg dokumentacyjny obowiązywał dotychczas dla pośrednich transakcji rajowych. Obowiązkowi sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych podlegali podatnicy i spółki niebędące osobami prawnymi dokonujący transakcji kontrolowanej lub transakcji innej niż transakcja kontrolowana, jeżeli rzeczywisty właściciel ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, a wartość tej transakcji za rok podatkowy przekracza 500 tys. zł.
Komu przynależy był status rzeczywistego właściciela?
Należy wskazać, że posługując się terminem „rzeczywisty właściciel” ustawa o CIT odnosiła się do pojęcia zdefiniowanego w treści tego aktu prawnego, zgodnie z którym za takiego należało uznać podmiot, który spełnia łącznie następujące warunki:
Otrzymuje należność dla własnej korzyści, w tym decyduje samodzielnie o jej przeznaczeniu i ponosi ryzyko ekonomiczne związane z utratą tej należności lub jej części
Nie jest pośrednikiem, przedstawicielem, powiernikiem lub innym podmiotem zobowiązanym do przekazania całości lub części należności innemu podmiotowi
Prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą w kraju siedziby, jeżeli należności są uzyskiwane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, przy czym przy ocenie, czy podmiot prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą, uwzględnia się charakter oraz skalę działalności prowadzonej przez ten podmiot w zakresie otrzymanej należności
Wewnętrzny mechanizm weryfikacji
W zakresie transakcji o charakterze jednorodnym, których wartość przekracza próg 500 tys. zł rekomendowane było wprowadzenie mechanizmu weryfikacji kontrahentów, w celu rozpoznania statusu rzeczywistego właściciela. Powiązanie obowiązku dokumentacyjnego ze statusem rzeczywistego właściciela wskazywało na charakter transakcji, jakie należało poddać weryfikacji. Były to transakcje, z którymi wiązało się, co do zasady, dokonanie płatności na rzecz podmiotu trzeciego, a więc transakcje o charakterze zakupowym.
Przy weryfikacji obowiązku dokumentacyjnego cen transferowych na gruncie art. 11o ustawy o CIT Ministerstwo Finansów wskazywało na istotną rolę należytej staranności, podkreślając, że dla jej dochowania przy ustalaniu przesłanek powstania obowiązku wystarczające było pozyskanie przez podatnika oświadczenia od drugiej strony transakcji, z którego wynika, że jest on rzeczywistym właścicielem w ramach realizowanej transakcji.
Zmiany proponowane w projekcie rządowym
Zgodnie z rządowym projektem ustawy, który wpłynął do Sejmu w dniu 25 sierpnia 2022 r. zmieniającym brzmienie art. 11o ustawy o CIT, proponowane jest uchylenia przepisów dotyczących obowiązku dokumentacyjnego w przypadku pośrednich transakcji rajowych.
Jeżeli proponowane przepisy wejdą w życie, nie będzie konieczności weryfikowania statusu rzeczywistego właściciela w kontekście obowiązku sporządzenia dokumentacji cen transferowych, jak również uzyskiwania oświadczeń od kontrahentów, że rzeczywisty właściciel należności, także w przypadku dokonywania przez tych kontrahentów rozliczeń w rajach podatkowych, nie ma siedziby lub zarządu w raju podatkowym.
Wewnętrzna procedura – droga do zachowania poprawności ustalania obowiązku dokumentacyjnego
W przypadku wejścia w życie proponowanych zmian i uchylenia przepisów dotyczących obowiązku sporządzenia dokumentacji dla pośrednich transakcji rajowych zmniejszy się ryzyko sparaliżowania działalności gospodarczej przez podatników, z uwagi na usunięcie tak znacznych obciążeń administracyjnych.
Niemniej, należy pamiętać, że przepisy dotyczące obowiązku dokumentacyjnego w przypadku bezpośrednich transakcji rajowych pozostają w mocy. Zwiększeniu ulegną jedynie progi dokumentacyjne obligujące do sporządzenia dokumentacji.
Ustrukturyzowanie weryfikacji, dla celów identyfikacji obowiązku dokumentacyjnego, zarówno:
- samych transakcji – w kontekście określenia transakcji o charakterze jednorodnym oraz ich wartości, jak również
- statusu kontrahenta – w kontekście ustalenia miejsca zamieszkania, siedziby oraz zarządu i wykluczenia ich umiejscowienia w raju podatkowym,
- odbyć się może poprzez sporządzenie wewnętrznej procedury.
Tego rodzaju dokument, pozwoli na określenie etapów, przebiegu oraz usystematyzowanie wniosków z przeprowadzonej weryfikacji transakcji, dzięki czemu jej dokonanie będzie możliwe nie tylko w sposób kumulatywny, w okresie bliskim terminowi sporządzenia dokumentacji cen transferowych, lecz na bieżąco w trakcie roku, równolegle do realizowanych transakcji.
Redukując obowiązki administracyjne, warto także rozważyć skorzystanie ze wsparcia zewnętrznego, oferującego weryfikację transakcji dla celów obowiązku dokumentacyjnego, w kontekście wymagań stosowanych przez ustawę o CIT oraz ustrukturyzowania procesu i formy uzyskiwania informacji na temat statusu kontrahentów w ramach bezpośrednich transakcji rajowych.
Wsparcie Działu Podatkowo-Prawnego Moore Polska
Weryfikacja transakcji
Weryfikacja transakcji w celu identyfikacji transakcji jednorodnych i przekroczenia przez nie progu dokumentacyjnego właściwego dla transakcji z podmiotami powiązanymi oraz bezpośrednich transakcji rajowych.
Sporządzanie wzorów oświadczeń
Sporządzanie wzorów oświadczeń dla kontrahentów w celu określenia ich statusu dla celów identyfikacji obowiązków dokumentacyjnych.
Sporządzanie dokumentacji cen transferowych
Sporządzanie dokumentacji cen transferowych dla transakcji z podmiotami powiązanymi oraz bezpośrednich transakcji rajowych.
Sporządzenie wewnętrznej procedury
Sporządzenie procedury w zakresie identyfikacji obowiązku dokumentacyjnego cen transferowych dla transakcji z podmiotami powiązanymi oraz mającymi miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.
W razie zainteresowania naszą ofertą – serdecznie zapraszamy do kontaktu!