Od 2021 roku jednym z możliwych do wyboru sposobów opodatkowania dochodu jest tzw. CIT estoński. Istotą przepisów regulujących taką formę opodatkowania jest stworzenie propozycji alternatywnej formy opodatkowania dla przedsiębiorców, która nie będzie generowała nadużyć w prawie podatkowym. CIT estoński ma być przede wszystkim konkurencyjną oraz prostą w rozliczeniu formą opodatkowania. Mimo, iż instytucja ryczałtu od dochodu spółek funkcjonuje w polskim obrocie prawnym już od dwóch lat, treść przepisów wciąż pozostawia szerokie pole interpretacyjne. Tak jest chociażby w przypadku ukrytych zysków. W ostatnim czasie została wydana interpretacja indywidualna. Ta może pomóc odpowiedzieć na pytanie jakich działań nie będziemy klasyfikować jako ukryte zyski.
Które podmioty mogą skorzystać z estońskiego CIT-u?
Ustawa o CIT zawiera szereg przesłanek, których spełnienie uprawnia do skorzystania z ryczałtu od dochodów spółek. Najważniejszymi kryteriami uprawniającymi do skorzystania z tej formy opodatkowania jest:
- Osiąganie przychodów w większości z działalności operacyjnej spółki,
- Spełnienie warunku zatrudniania pracowników innych niż akcjonariusze, udziałowcy lub wspólnicy spółki,
- Prowadzenie działalności w formie spółki kapitałowej,
- Posiadanie tzw. prostej struktury właścicielskiej – tj. brak posiadania udziałów w innych podmiotach oraz występowanie wśród wspólników wyłącznie osób fizycznych.
Pełny katalog przesłanek uprawniających do skorzystania z estońskiego CIT został zawarty w art. 28j ust. 1 ustawy o CIT.
Estoński CIT jest z pewnością formą opodatkowania, która służy inwestycjom oraz może stanowić doskonałe narzędzie do poprawy płynności finansowej firmy. Istota estońskiego CIT stanowi, że pobór podatku zachodzi w momencie wypłaty zysku ze spółki np. w postaci dywidendy, a nie tak jak w przypadku klasycznego podatku CIT w momencie powstania dochodu w spółce. Podstawą opodatkowania w ryczałcie jest m.in. suma dochodu z tytułu podzielonego zysku oraz dochodu z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat, ale także suma dochodów z tytuły tzw. ukrytych zysków.
Czym jest ukryty zysk w zryczałtowanym podatku od dochodu spółek?
Termin ukrytego zysku jest charakterystycznym terminem dla estońskiego CIT, a zdefiniowany został w art. 28m ust. 3 ustawy o CIT. Zgodnie z jego brzmieniem ukrytym zyskiem są wszelkie inne niż dywidendy świadczenia na rzecz wspólników. Zarówno te pieniężne jak i niepieniężne, odpłatne oraz nieodpłatne. Ważnym kryterium do charakterystyki ukrytego zysku jest to, że świadczenie musi być związane z prawem wspólnika do udziału w zysku. Z powstaniem ukrytego zysku wiąże się także powstanie obowiązku podatkowego, czego konsekwencją jest konieczność zapłaty podatku.
Świadczenie usług przez wspólnika, a ukryty zysk w spółce
Ustawowa definicja ukrytego zysku nie zawiera enumeratywnie wskazanych czynności, które stanowią ukryty zysk dla spółki. W praktyce często dochodzi do sytuacji, w której wspólnicy posiadają własne działalności gospodarcze i na tej podstawie świadczą usługi dla spółki. Takie sytuacje mogą okazać się problematycznie dla spółki, a także stanowić przesłankę powstania ukrytego zysku. Jednak przepisy nie wskazują wprost jak traktować taki charakter czynności. W związku z tym pomocne mogą okazać się wszelkie interpretacje indywidualne prezentujące stanowiska organów w sprawie.
Interpretacje
W dniu 22 maja 2022 roku Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek podatnika, wydał interpretację indywidualną (sygn. 0111-KDIB1-3.4010.58.2022.2.IM), której przedmiotem było zapytanie czy w przypadku usług świadczonych przez wspólnika spółki po stronie spółki w związku z ich nabyciem powstanie dochód do opodatkowania w myśl art. 28m ust.3 ustawy o CIT. Zdaniem wnioskodawcy takie działanie nie jest przesłanką do powstania tzw. ukrytych zysków po stronie spółki i tym samym powstania dochodu, który podlegać będzie opodatkowaniu ryczałtem, ponieważ wskazane świadczenie nie jest związane z prawem do udziału w zyskach. Jako uzasadnienie spółka podała szereg przesłanek wykluczających jej zdaniem kwalifikację usługi jako ukrytego zysku spółki m.in.: obowiązek wykonania świadczenia miał wynikać z umów o współpracę, a nie z uchwały wspólników czy też umowy spółki, za niewykonanie usługi zleceniobiorcy ponoszą odpowiedzialność cywilną, a zleceniobiorcy niezależnie od sytuacji finansowej spółki mają prawo dochodzić swoich roszczeń o wynagrodzenie. Powyższe okoliczności wskazują, że zawarta transakcja miała charakter rynkowy.
Z takim stanowiskiem w sprawie zgodził się organ podatkowy: „(…)ocena czy dochód z tytułu wskazanych we wniosku a dokonywanych przez Wnioskodawcę z podmiotami powiązanymi powyższych transakcji spełnia warunki do uznania go za dochód z tytułu ukrytego zysku powinna zostać dodatkowo przeprowadzona w oparciu o przesłanki wynikające ze zdania wstępnego przepisu art. 28m ust. 3 ustawy CIT. Jak z niego wynika, dochód z tytułu ukrytego zysku nie obejmuje świadczeń, które nie są wykonane w związku z prawem do udziału w zysku, czyli świadczeń podjętych (wykonanych) bez jakiegokolwiek wpływu podmiotów powiązanych na działanie i decyzje spółki opodatkowanej ryczałtem, w zakresie ocenianego świadczenia.”
Podsumowanie
CIT estoński jako forma obniżenia kosztów podatkowych spółek zyskała dużą popularność wśród wybieranych przez przedsiębiorstw form opodatkowania dochodu. Coraz więcej spółek decyduje się przejść na ryczałt kierując się możliwością zapłaty podatku z nawet do 10% niższą stawką podatkową. Jednak niektóre pojęcia oraz czynności podejmowane przez spółkę mogą budzić wątpliwości w zakresie powstania obowiązku podatkowego. Dlatego też pomocne mogą okazać się interpretacje indywidualne przepisów podatkowych. Warto pamiętać, że mimo iż interpretacje nie mają charakteru ogólnie wiążącego, to w dalszym ciągu mogą stanowić źródło wiedzy dotyczącej wykładni danych przepisów podatkowych, a także wskazują na praktykę interpretacyjną organów podatkowych.
Zapraszamy do kontaktu! Chętnie pomożemy, jeżeli zastanawiają się Państwo nad wprowadzeniem CIT-u estońskiego lub chcieliby Państwo skorzystać ze stałego doradztwa podatkowo-prawnego w firmie.
