Co do zasady podstawę wymiaru świadczeń związanych z chorobą i macierzyństwem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie (po odliczeniu składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, finansowanych ze środków pracownika) wypłacone pracownikowi za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.
Podstawa ta jednak, zgodnie z art. 45 ustawy zasiłkowej, nie może być niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% tego wynagrodzenia. W roku 2021 gwarantowana podstawa wyniesie zatem 2.416,12 zł (tj. 2.800,00 zł – 13,71%).
W przypadku pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy, kwoty te ulegają odpowiednio zmniejszeniu, proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.
Wysokość zasiłku macierzyńskiego
Miesięczny zasiłek macierzyński wynosi:
- 100% podstawy wymiaru zasiłku – za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz okres urlopu ojcowskiego oraz za okres do 6,8 lub 3 tygodni urlopu rodzicielskiego
- 60% podstawy wymiaru zasiłku – za pozostały okres urlopu rodzicielskiego
lub też:
80% podstawy wymiaru zasiłku za cały okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego w przypadku złożenia wniosku o taki urlop w odpowiednim terminie.
Za każdy dzień kalendarzowy urlopu związanego z rodzicielstwem pracownikowi przysługuje dzienna stawka w wysokości 1/30 podstawy wymiaru zasiłku.
Podwyższenie zasiłku macierzyńskiego
W przypadku gdy miesięczna kwota zasiłku macierzyńskiego pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych jest niższa od kwoty świadczenia rodzicielskiego wynoszącego 1.000 zł, kwotę zasiłku macierzyńskiego pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych podwyższa się do wysokości świadczenia rodzicielskiego; kwota ta jest zwana „podwyższeniem zasiłku macierzyńskiego”.
Jeżeli zasiłek macierzyński przysługuje za część miesiąca, kwota podwyższenia jest ustalana w stosunku do pomniejszonej proporcjonalnie kwoty świadczenia rodzicielskiego.
Wpływ wzrostu wynagrodzenia minimalnego na świadczenia chorobowe
Coroczny wzrost wynagrodzenia minimalnego przekłada się na wzrost gwarantowanej najniższej podstawy zasiłku. Natomiast kwota świadczenia rodzicielskiego pozostaje na niezmienionym poziomie od 2016 roku. Na skutek takiej sytuacji co roku zmniejsza się liczba pracowników, dla których należy wypłacać podwyższenie zasiłku macierzyńskiego do kwoty 1.000,00 zł, w zasadzie nie przysługuje ono już pracownikom zatrudnionym na pełen etat.
Należy jednak zachować czujność w przypadku zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy, może się bowiem okazać, że za część miesięcy podwyższenie to przysługuje, a za inną część już nie – zależnie od liczby dni kalendarzowych w danym miesiącu.