Spadek rentowności, ograniczenie działalności lub inne trudne sytuacje mogą powodować utratę wartości ekonomicznej moich aktywów, z których zamierzałem czerpać zyski. Nie dotyczy to oczywiście wszystkich takich sytuacji – poniżej opisujemy jak do tego podejść.
- Dlaczego się przejmować?
Obowiązek corocznej weryfikacji wartości aktywów wynika wprost z przepisów zarówno ustawy o rachunkowości (Art. 28 UoR, KSR4), jak i standardów międzynarodowych (MSR36).
2. Od czego zacząć?
Katalog przesłanek jest szeroki, ale też otwarty. KSR4 wymaga tu „profesjonalnego osądu”, czyli rozsądku i doświadczenia, co jest sprawą nieostrą.
Najlepiej przeczytać katalog przesłanek i odpowiedzieć na pytanie- czy któraś z nich mnie dotyczy. Wystarczy spełnienie jednej przesłanki, aby była konieczność dalszych etapów procedury. Przesłanki mogą wymagać pogłębionej analizy. Warto jednak na to poświęcić czas lub nawet poprosić o zewnętrzne wsparcie, gdyż na tym etapie proces może się zakończyć, a kolejny może wiązać się z większym kosztem lub nakładem pracy.
Te, które dotyczą należy rozpatrzyć pod kątem skali ich wpływu mierzonej czasem i pieniądzem. Tu należy odrzucić te, których wpływ jest albo chwilowy, albo wartościowo niewielki.
Można je sprowadzić to takich głównych grup:
3. Na czym to polega?
Algorytm działania jest prosty:
Na etapie Testu pamiętaj, że wystarczy, aby tylko jedna metoda dała wartość wyższą od księgowej.
Ostatecznie zwróć uwagę na właściwe ujęcie wyniku Testu, aby uniknąć bałaganu w przyszłości, np. tworząc skorygowany plan amortyzacji.
4. Kto ma to zrobić?
Zarząd, a w praktyce pion finansowy firmy. Rolą księgowego / CFO nie jest sporządzenie testu, ale dopilnowanie, aby odpowiednie osoby go wykonały i udokumentowały (notatka, podpisana przez zarząd, a niekiedy obszerniejszy raport).
„Wartość rynkowa” wymaga wyceny – często to rola rzeczoznawcy lub biegłego rewidenta.
„Wartość ekonomiczna” wymaga obliczenia „oczekiwanych przepływów pieniężnych z danej grupy aktywów” co nie jest proste, jeśli nasza księgowość nie jest dostosowana do takich analiz. Tu również może być konieczna pomoc biegłego rewidenta.
5. Przykład:
W firmie A w 1Q2020 zatrzymano produkcję, osiągnęła znaczną stratę, oraz:
- W 2Q2020 powróciła do rentowności – tu: przesłanki wskazują na chwilowy ich charakter (nawet jeśli narastająco rok 2020 skończy się stratą).
- W 2Q2020 straty się zmniejszyły, ale nie wiadomo kiedy uda się odzyskać rentowność, fabryka jest nowa – tu przesłanki są spełnione, lecz test wartości rynkowej skończy się pozytywnie, jeśli w prosty sposób wykaże się, że można by ją sprzedać po wartości wyższej niż księgowa.