Budowla, na podstawie art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, to obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem.
4 lipca 2023 roku Trybunał Konstytucyjny orzekł wyrokiem, iż wspomniany przepis, który definiuje pojęcie budowli, nie jest zgodny z Konstytucją. Przepis utraci swoją moc w ciągu 18 miesięcy od ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw. Oznacza to nadchodzące zmiany w podatku od nieruchomości.
Czego dotyczyła sprawa i wyrok?
Spór będący przedmiotem wyroku TK dotyczył definicji budowli zawartej w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych.
Sprawa została skierowana do TK przez Spółkę, która po wyczerpaniu środków zaskarżenia w dalszym ciągu nie zgadzała się z decyzją organów dotyczącą opodatkowania silosów jako budynku. Zdaniem organów silosy powinny być klasyfikowane jako budynek, a nie jako budowla. W związku z tym, że ustawa podatkowa w tym zakresie odsyła do definicji z prawa budowlanego, często dochodziło do powstania sporów w zakresie odpowiedniej klasyfikacji nieruchomości i tym samym określenia podstawy opodatkowania. Spółka stała na stanowisku, iż silos spełnia wszystkie cechy budynku, które są zawarte w ustawie, a co za tym idzie, podstawa jego opodatkowania powinna opierać się o powierzchnię użytkową, a nie o wartość początkową, co jest jednoznaczne z zakwalifikowaniem go jako budowli. Spółka postanowiła złożyć skargę konstytucyjną do Trybunału. Trybunał przychylił się do skargi strony, tym samym stwierdzając, że definicja nie jest wystarczająco precyzyjna i tym samym konieczna jest jej modyfikacja.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego
Trybunał jednogłośnie orzekł, iż definiowanie przedmiotu opodatkowania odniesieniem do innych ustaw narusza podstawową zasadę wyłączności ustaw w stanowieniu elementów konstrukcyjnych podatków wyrażoną w art. 217 Konstytucji. W uzasadnieniu wyroku sędzia TK wskazał, iż wyłącznie na podstawie ustawy podatkowej podatnik nie jest w stanie stwierdzić czy stan faktyczny jest przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Stwierdził także, iż konieczne jest odwołanie się do Prawa budowalnego, które w jego ocenie nie pozwala na precyzyjnie ustalenie tego, czy obiekt podlega opodatkowaniu jako budowla, czy też nie. Ponadto w ocenie TK nie jest dopuszczalne regulowanie w ustawie niepodatkowej tak istotnych elementów konstrukcji prawnej podatków, jak jego przedmiot. Trybunał Konstytucyjny zgodził się ze stanowiskiem spółki na temat tego, iż w przypadku spełniania przez podatnika jego obowiązku podatkowego, kluczowym jest, aby mógł on właściwie oraz prawidłowo ustalić przedmiot i podstawę opodatkowania.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego – konsekwencje
Po wydanym wyroku, jak stwierdza sam Trybunał, ustawodawca powinien wprowadzić nową definicję budowli w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych, która nie będzie odwoływała się do ustaw niepodatkowych oraz zmienić legalną definicję budynku, która jak zostało wspomniane powyżej, także odwołuje się do przepisów Prawa budowlanego. Nowelizacja przepisów powinna nastąpić maksymalnie w terminie 18 miesięcy, który również został wskazany przez TK. Do tego momentu, przepis może w dalszym ciągu być stosowany, a postanowienia, które zostały wydane na mocy aktualnie obowiązującej definicji budowli, pozostaną w mocy – zastrzega sędzia Trybunału Konstytucyjnego. Przedsiębiorco, jeżeli masz pytania odnośnie wyroku Trybunału Konstytucyjnego o niekonstytucyjności przepisów o podatku od nieruchomości w zakresie definicji budowli lub potrzebujesz konsultacji podatkowo prawnej w zakresie prowadzonej działalności, skontaktuj się z naszym zespołem.
Masz dodatkowe pytania dotyczące wyroku TK? Potrzebujesz wsparcia? Skontaktuj się zatem z nami! Nasi specjaliści i eksperci są do twojej dyspozycji. Udzielimy wszelkiej niezbędnej pomocy.