Podstawowym założeniem tzw. estońskiego CIT, czyli ryczałtu od dochodów spółek, jest odejście od opodatkowania dochodu rozumianego jako różnica pomiędzy przychodami podatkowymi a podatkowymi kosztami ich uzyskania na rzecz opodatkowania wyniku bilansowego w momencie wypłaty zysków ze spółki. Pomimo, że przejście na CIT estoński skutkuje znacznym uproszczeniem księgowości, wiąże się również z szeregiem wstępnych obowiązków, które muszą wypełnić osoby odpowiedzialne za prowadzenie ksiąg rachunkowych.
Wyodrębnienia w kapitale własnym
Zgodnie z art. 7aa ust. 1 pkt 2 Ustawy o CIT podatnik, który wybrał opodatkowanie ryczałtem od dochodów spółek, jest obowiązany wyodrębnić w kapitale własnym spółki na ostatni dzień roku podatkowego poprzedzającego pierwszy rok opodatkowania ryczałtem:
a) kwotę zysków niepodzielonych i kwotę zysków podzielonych odniesione na kapitały, wypracowanych w latach poprzedzających pierwszy rok opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek oraz
b) kwotę niepokrytych strat poniesionych w latach poprzedzających pierwszy rok opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek.
Uwzględniając powyższe, jednostki, które wybrały jako sposób opodatkowania od 2023 roku CIT estoński, zobowiązane są do wykazania dodatkowych pozycji kapitału własnego w bilansie sporządzanym na dzień 31 grudnia 2022 roku.
Wzory bilansów zamieszczone w Ustawie o rachunkowości nie przewidują powyższych pozycji, jednak należy mieć na uwadze art. 50 UoR, zgodnie z którym informacje zawarte w sprawozdaniu finansowym mogą być wykazywane z większą szczegółowością niż określona w załącznikach do ustawy, jeżeli wynika to z potrzeb lub specyfiki jednostki.
Zobowiązanie z tytułu korekty wstępnej
Podatnik, który wybrał opodatkowanie estońskim CIT, jest zobowiązany sporządzić tzw. korektę wstępną. Służy ona uzgodnieniu ewidencji pomiędzy wynikiem podatkowym i bilansowym. Do przychodów zaliczane są wówczas przychody bilansowe, niezaliczone do przychodów podatkowych oraz koszty podatkowe niezaliczone do kosztów bilansowych. Natomiast w kosztach uwzględniana jest wartość przychodów podatkowych niezaliczonych do przychodów bilansowych oraz kosztów bilansowych niezaliczanych do kosztów podatkowych.
W praktyce, powstać może zobowiązanie z tytułu korekty wstępnej, które pod warunkiem opodatkowania estońskim CIT przez 4 lata, wygasa po upływie tego okresu. Spełnia ono zatem definicje zobowiązania warunkowego, którym zgodnie z Ustawą o rachunkowości jest obowiązek wykonania świadczeń, których powstanie jest uzależnione od zaistnienia określonych zdarzeń.
Informacja dodatkowa
Znowelizowane przepisy Ustawy o CIT pociągnęły za sobą niewielkie rozszerzenie przepisów w Ustawie o rachunkowości w zakresie informacji dodatkowej i objaśnień. Podatnicy opodatkowani estońskim CIT zobowiązani są w omawianej części sprawozdania finansowego uwzględnić informacje o dochodach z tytułu ukrytych zysków w rozumieniu art. 28m ust. 1 pkt 2 Ustawy o CIT.
Podatek odroczony
Aktywa i rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego powinny być rozwiązane, o ile według przewidywań zarządu w kolejnych latach spółka będzie również korzystała z opodatkowania estońskim CIT. Przy tym założeniu nie zostaną one wykorzystane w rozliczeniach podatkowych, co jest uzasadnieniem dla ich rozwiązania. Skutek rozwiązania wpłynie na wynik finansowy roku poprzedzającego rozpoczęcie opodatkowania ryczałtem.
Zachęcamy do kontaktu! Rozwiejemy wszystkie Państwa wątpliwości. Zapraszamy również do skorzystania z naszych usług – eksperci Moore Polska są do Waszej dyspozycji!
