Wycena bilansowa produktów gotowych w świetle Ustawy o rachunkowości oraz MSR 2 (Międzynarodowe Standardy Rachunkowości nr 2) odnosi się do procesu określania wartości tych produktów na dzień bilansowy w księgach rachunkowych przedsiębiorstwa.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 19 ustawy o rachunkowości, produkty gotowe to wytworzone lub przetworzone przez jednostkę rzeczowe aktywa przeznaczone do sprzedaży w toku zwykłej działalności gospodarczej. Tak więc do wyrobów gotowych zaliczamy tylko te zapasy, które przeszły wszystkie fazy technologiczne produkcji.
W myśl zasady określonej w art. 28 ust.1 pkt 6 ustawy o rachunkowości, wszystkie rzeczowe składniki aktywów obrotowych, w tym właśnie wyroby gotowe wyceniane są według cen nabycia lub kosztów wytworzenia nie wyższych od cen ich sprzedaży netto na dzień bilansowy. Oznacza to, że wycena nie powinna przekraczać wartości, jaką przedsiębiorstwo oczekuje uzyskać ze sprzedaży tych wyrobów. Zasada ta wynika z zasady ostrożności w rachunkowości, która nakłada obowiązek uwzględniania potencjalnych obniżeń wartości aktywów.
MSR 2: międzynarodowe wytyczne wyceny zapasów
Bardziej szczegółowych wytycznych dotyczących wyceny wyrobów gotowych, a także pozostałych zapasów w sprawozdaniach finansowych przedsiębiorstw, dostarcza Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 2 (MSR 2). Standard ten ma na celu zapewnienie jednolitej i zrozumiałej podstawy dla wyceny zapasów, co umożliwia porównywanie sprawozdań finansowych różnych przedsiębiorstw. Zgodnie z MSR 2 mamy do wyboru dwie metody wyceny:
- Cena nabycia lub koszt wytworzenia zapasów
- Wartość netto możliwa do uzyskania
Pierwsza z nich uwzględnia koszty zakupu, koszty wytworzenia oraz inne koszty związane z przekształceniem produktu do stanu, w którym jest gotowy do sprzedaży.
Druga z kolei to metoda wartości netto realnej sprzedaży (ang. Net Realizable Value – NRV) i oznacza wartość, jaką przedsiębiorstwo oczekuje uzyskać ze sprzedaży wyrobów po odjęciu wszelkich kosztów związanych z dokończeniem produkcji, sprzedażą i dystrybucją. W skrócie, NRV można obliczyć jako przewidywane uzyskane przychody ze sprzedaży minus koszty związane z dokończeniem produkcji i sprzedażą.
Znaczenie wyceny NRV dla przedsiębiorstw
Zastosowanie metody NRV jest szczególnie istotne, gdy wartość rynkowa wyrobów gotowych spada poniżej ich kosztu. W takim przypadku NRV może lepiej odzwierciedlać rzeczywistą wartość ekonomiczną tych zapasów. W miarę konieczności przedsiębiorstwo powinno dokonywać odpowiednich dostosowań w swoich księgach rachunkowych, aby odzwierciedlić obniżenie wartości zapasów na poziomie wartości netto realnej sprzedaży. Odbywa się to na zasadzie odpisów indywidualnych, jednak standard dopuszcza także grupowanie podobnych lub powiązanych ze sobą pozycji zapasów.
Prawidłowa wycena na koniec roku bilansowego jest kluczowa dla przygotowania sprawozdania finansowego, zwłaszcza w tych jednostkach, w których zapasy stanowią istotną pozycję. Przejrzystość w dokumentacji pozwala na łatwiejsze zrozumienie procesu wyceny przez zainteresowane strony, takie jak audytorzy czy inwestorzy, ale jest także niezbędny dla samego procesu zarządzania.
Warto pamiętać, że przedsiębiorstwa mogą spotykać się z dodatkowymi wymaganiami lub korektami wynikającymi z innych standardów lub przepisów lokalnych. Dlatego też zawsze zaleca się konsultację z profesjonalistami zajmującymi się rachunkowością oraz audytem, aby upewnić się, że wycena produktów gotowych jest zgodna z obowiązującymi przepisami i standardami.
W razie dodatkowych pytań serdecznie zachęcamy do kontaktu. Specjaliści Moore Polska gotowi są udzielić odpowiedzi na nawet najtrudniejsze pytania.
