Jakie warunki muszą być spełnione dla potraktowania wynagrodzenia, jako honorarium i dla zastosowania wobec niego 50% kosztów uzyskania przychodów?
- Stworzony musi zostać utwór będący przedmiotem prawa autorskiego – co warunkuje korzystanie przez twórcę z praw autorskich i umożliwia rozporządzanie majątkowym prawem autorskim do utworu;
- Należy dysponować obiektywnymi dowodami potwierdzającymi powstanie utworu będącego przedmiotem prawa autorskiego;
- Honorarium za utwór musi być wyraźnie wyodrębnione od innych składników wynagrodzenia, przy czym warunek ten nie obejmuje wskazanych w interpretacji przypadków (nauczyciele akademiccy czy pracownicy naukowi), w których 50% koszty uzyskania przychodów można stosować do całości wynagrodzenia twórcy.
Koszty w wysokości 50% wyłącznie dla twórców.
Stosuje się je dla przychodów z tytułu:
- działalności twórczej w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, inżynierii budowlanej, urbanistyki, literatury, sztuk plastycznych, wzornictwa przemysłowego, muzyki, fotografiki, twórczości audialnej i audiowizualnej, programów komputerowych, gier komputerowych, teatru, kostiumografii, scenografii, reżyserii, choreografii, lutnictwa artystycznego, sztuki ludowej oraz dziennikarstwa;
- działalności artystycznej w dziedzinie sztuki aktorskiej, estradowej, tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki i instrumentalistyki;
- produkcji audialnej i audiowizualnej;
- działalności publicystycznej;
- działalności muzealniczej w dziedzinie wystawienniczej, naukowej, popularyzatorskiej, edukacyjnej oraz wydawniczej;
- działalności konserwatorskiej;
- prawa zależnego, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o prawie autorskim, do opracowania cudzego utworu w postaci tłumaczenia;
- działalności badawczo-rozwojowej, naukowej, naukowo-dydaktycznej, badawczej, badawczo-dydaktycznej oraz prowadzonej w uczelni działalności dydaktycznej.
Pamiętać również należy o tym, że wysokość kosztów autorskich ograniczona jest limitem kwotowym, który w roku 2020 wynosi 85.528,00 PLN. W przypadku przekroczenia limitu płatnik przy poborze zaliczki nie stosuje 50% kosztów uzyskania przychodu. Koszty te nie są naliczane także w przypadku złożenia przez podatnika oświadczenia o rezygnacji z ich stosowania – oświadczenie to składa się odrębnie dla każdego roku podatkowego.
Przedmiot prawa autorskiego
Minister przypomina, że przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw twórczej działalności, który ma charakter indywidualny – bez względu na postać, wartość, przeznaczenie czy sposób wyrażenia. Musi go cechować oryginalność, brak powtarzalności czy odtwórczości. Utwór także jest przedmiotem prawa autorskiego już od momentu ustalenia, choćby w postaci nieukończonej. Ustalenie zaś to taka forma utworu, z którą zapoznać się może osoba trzecia.
Wynagrodzenie otrzymane z tytułu umowy pracę lub umowy cywilnoprawnej także może stanowić honorarium, do którego można stosować 50% koszty uzyskania przychodów.
Jak ustalić honorarium za wykonanie dzieła w ramach umowy o pracę?
Po pierwsze umowa o pracę musi zawierać rozróżnienie wynagrodzenia na część honoraryjną i część związaną z wykonywaniem obowiązków pracowniczych.
Po drugie nie jest wystarczające procentowe określenie czasu przeznaczonego na pracę twórczą.
Po trzecie honorarium musi być związane z powstaniem konkretnego utworu lub utworami określonymi rodzajowo.
Po czwarte fakt uzyskania przychodu z praw autorskich i jego wysokość wymaga udokumentowania, które może być wykazane za pomoc każdego dowodu dopuszczonego prawnie.
Jak zatem udokumentować pracę twórczą i wynagrodzenie za nią?
Zgodnie z Ordynacją Podatkową jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem, czyli przykładowo może to być:
– ewidencja powstających utworów;
– dokumentowanie powstania utworu w formie oświadczenia – musi jednak z niego wynikać jaki konkretnie utwór powstaje
– powiązanie ewidencji czasu pracy powiązanej z konkretnie wykonanym utworem jest również dopuszczalne.
