W nowej, coraz bardziej złożonej rzeczywistości współpracy biznes‑biznes (B2B) coraz mniej liczy się jedynie formalna struktura relacji – kluczowe stają się rzeczywisty sposób wykonywania pracy, dowody i wdrożona polityka współpracy. W obliczu działań takich organów jak Krajowa Administracja Skarbowa (KAS), Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) czy systemu raportowania schematów podatkowych (MDR) przedsiębiorstwa działające w modelu B2B muszą przyjąć strategię opartą na trzech filarach: rzetelność, udokumentowanie i wypracowana wewnętrzna polityka. Realizacja tych elementów pozwala zmniejszyć ryzyka prawne i podatkowe związane z reklasyfikacją umów i kontrolami – i zyskać przewagę konkurencyjną w sektorze usług finansowo‑kompliancyjnych. W niniejszym artykule przyjrzymy się kluczowym wyzwaniom, jakie stoją przed firmami działającymi w modelu B2B, oraz przedstawimy, jak audyt i polityka B2B stają się najlepszą ochroną w tej rzeczywistości.
Nowa rzeczywistość B2B – mniej elastyczności, więcej kontroli
Model współpracy B2B przez lata uchodził za symbol elastyczności i efektywności.
Dziś jednak coraz częściej jest obiektem zainteresowania organów kontroli – ZUS, KAS i wkrótce PIP.
Zmieniła się bowiem filozofia nadzoru: liczy się nie forma, ale rzeczywisty sposób wykonywania pracy.
Jak wskazuje Sąd Najwyższy (m.in. wyroki I PKN 191/98, I PK 48/17),
jeśli w relacji występują elementy podporządkowania, osobistego świadczenia pracy, stałego miejsca i czasu oraz brak ryzyka gospodarczego, to mamy do czynienia ze stosunkiem pracy, niezależnie od tego, że strony podpisały umowę B2B.
Dla przedsiębiorców oznacza to konkretne ryzyka:
- dopłaty zaległych składek i podatków,
- roszczenia kontraktorów o świadczenia pracownicze,
- zarzut obejścia prawa lub unikania opodatkowania.
KAS: zmiana umów nie zawsze oznacza zmianę relacji
W czerwcu 2024 r. Szef KAS odmówił wydania opinii zabezpieczającej nr DKP3.8082.10.2023, uznając, że planowana restrukturyzacja – polegająca na zastąpieniu umów o pracę kontraktami B2B – nie wprowadza realnej zmiany gospodarczej.
Organ stwierdził, że jeśli współpraca po zmianie pozostaje identyczna co do obowiązków, miejsca, sposobu wykonywania pracy i infrastruktury, a jedynym skutkiem jest niższe opodatkowanie, to mamy do czynienia z działaniem sztucznym, którego głównym celem jest uzyskanie korzyści podatkowej.
To pierwszy tak jednoznaczny sygnał, że fikcyjne samozatrudnienie może zostać ocenione nie tylko z perspektywy prawa pracy, ale też przez pryzmat klauzuli GAAR – jako unikanie opodatkowania.
PIP i MDR – nowe filary ryzyka
Od 2026 r. Państwowa Inspekcja Pracy uzyska prawo do administracyjnego przekwalifikowania umowy B2B na etat.
To oznacza, że inspektor nie będzie musiał kierować sprawy do sądu – wystarczy jego decyzja.
Dla przedsiębiorstw to fundamentalna zmiana: kontrola może zakończyć się decyzją administracyjną o natychmiastowych skutkach.
Z kolei w obszarze podatków rośnie znaczenie MDR (Mandatory Disclosure Rules) – obowiązku raportowania schematów podatkowych.
Masowe przechodzenie z etatów na B2B bez rzeczywistej zmiany modelu współpracy może zostać potraktowane jako schemat podatkowy.
Brak zgłoszenia lub błędna ocena, że MDR nie dotyczy danego przypadku, grozi wysokimi sankcjami ( art.80f KKS) i ryzykiem kontroli.
W efekcie: nawet uczciwe firmy muszą dziś działać z pełną świadomością dowodową i compliance’ową.
Audyt i polityka B2B – rzetelność jako najlepsza tarcza
W Moore Polska Tax&Legal powtarzamy:
Nie sama forma B2B jest ryzykowna, lecz brak rzetelności w jej wdrożeniu i udokumentowaniu.
Najskuteczniejszym sposobem ograniczenia ryzyk jest rzetelny audyt umów B2B i praktyk współpracy, połączony z opracowaniem spójnej polityki B2B w rganizacji.
Audyt pozwala:
- zweryfikować zgodność treści umów z faktycznym sposobem współpracy,
- zidentyfikować elementy przypominające stosunek pracy,
- określić poziom ryzyka reklasyfikacji i podatkowego (GAAR/MDR),
- wskazać niezbędne korekty i procedury dowodowe.
Tylko takie działanie zapewnia firmie dowodową odporność – czyli zdolność do obrony swojego modelu B2B przed organami.
Efektem audytu powinno być wdrożenie Polityki B2B – wewnętrznego standardu, który jasno określa:
- kiedy współpraca w formule B2B jest dopuszczalna,
- jakie kryteria niezależności muszą być spełnione,
- kto w organizacji odpowiada za kontrolę ryzyk i dokumentację.
To nie formalność, lecz narzędzie compliance, które buduje bezpieczeństwo i kulturę odpowiedzialności w relacjach z kontraktorami.
B2B Evidence & Compliance – know-how Moore Polska Tax&Legal
W odpowiedzi na rosnące wyzwania rynkowe i decyzje organów opracowaliśmy w Moore Polska Tax&Legal autorską usługę B2B Evidence & Compliance – kompleksowy system zabezpieczający przed reklasyfikacją kontraktów i ryzykami podatkowymi.
To połączenie audytu, analizy GAAR/MDR, przygotowania polityki B2B i szkolenia organizacji w jednym procesie doradczym.
Nasze know-how opiera się na trzech filarach:
- Rzetelność – każda współpraca B2B musi mieć uzasadnienie gospodarcze i operacyjne.
- Dowody – dokumentacja powinna potwierdzać niezależność kontraktora i realny charakter świadczenia usług.
- Polityka – organizacja musi mieć standard postępowania, który można przedstawić w trakcie kontroli.
To właśnie dzięki temu podejściu B2B Evidence & Compliance nie tylko chroni przed reklasyfikacją na etat,ale również ogranicza ryzyka związane z GAAR i MDR, stanowiąc realny parasol ochronny dla zarządów i działów HR.
Dlaczego teraz to takie istotne?
- KAS stosuje GAAR wobec pozornego samozatrudnienia.
- PIP zyska prawo decyzji administracyjnej w sprawach reklasyfikacji.
- KIS coraz częściej odmawia interpretacji indywidualnych w modelach „pracownik → JDG → ten sam pracodawca”.
- A MDR obejmuje schematy optymalizacyjne tam, gdzie brak realnej zmiany ekonomicznej.
W tej rzeczywistości brak audytu i polityki B2B to nie niedopatrzenie – to ryzyko systemowe, które może kosztować więcej niż kontrola.
Podsumowanie: B2B pod lupą. Co musisz wiedzieć?
Model B2B nie znika – ale przestaje być „niewidzialny”.
Organy patrzą w głąb: analizują logikę współpracy, dokumentację i ekonomiczny sens transakcji.
Dlatego dziś przewagę zyskują nie ci, którzy działają szybciej, lecz ci, którzy działają rzetelniej.
MPTL B2B Evidence & Compliance to system, który łączy elastyczność B2B z bezpieczeństwem compliance.
Dzięki audytowi, polityce i analizie MDR pomagamy firmom zachować swobodę współpracy – bez ryzyka reklasyfikacji, klauzuli GAAR i niezgłoszonych schematów podatkowych.
Bo w świecie, w którym granica między samozatrudnieniem a etatem zaciera się coraz bardziej,tylko rzetelność, dowody i dobra polityka naprawdę chronią.
