Dokumentacja konsolidacyjna – ułatwienie czy zbędna konieczność?

Chociaż przygotowanie dokumentacji konsolidacyjnej może wydawać się czasochłonne i zbędne – tak naprawdę niesie za sobą wiele zalet i szereg usprawnień.

Spółki sporządzające skonsolidowane sprawozdanie finansowe mogą postrzegać dokumentację konsolidacyjną, jako kolejny czasochłonny dokument. Nierzadko nawet uznawany za dokument, który nie przekłada się bezpośrednio na jakość sprawozdania. W rzeczywistości jednak, dobrze przygotowana dokumentacja konsolidacyjna niesie za sobą wiele zalet i szereg usprawnień. 

Czy sporządzanie dokumentacji konsolidacyjnej jest obowiązkowe?

W § 20 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 września 2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych wyszczególnione zostało, że to na jednostce dominującej ciąży obowiązek sporządzenia i aktualizacji dokumentacji konsolidacyjnej.

Ustawodawca nie dopuścił zatem do dowolności w tym zakresie. Należy wyraźnie podkreślić, że jest to nałożony prawem obowiązek.

Co powinna obejmować dokumentacja konsolidacyjna?

Z uwagi na szerokie spektrum możliwych transakcji i powiązań w grupach kapitałowych ustawodawca wyszczególnił w sposób bardzo pobieżny, co dokumentacja konsolidacyjna zawierać powinna. Należy zawrzeć tam miedzy innymi:

  1. sprawozdania finansowe jednostek objętych skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym;
  2. sprawozdania finansowe jednostek podporządkowanych dostosowane do zasad (polityki) rachunkowości obowiązujących przy konsolidacji;
  3. sprawozdania finansowe jednostek podporządkowanych przeliczane na walutę polską;
  4. wszelkie korekty i wyłączenia dokonywane w celu konsolidacji, niezbędne do sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego;
  5. obliczenia wartości godziwej aktywów netto jednostek podporządkowanych;
  6. obliczenia wartości firmy oraz ujemnej wartości firmy i ich odpisów, w tym z tytułu trwałej utraty wartości;
  7. obliczenie kapitałów mniejszości;
  8. obliczenie różnic kursowych z przeliczenia sprawozdań finansowych jednostek podporządkowanych, wyrażonych w walutach obcych.

Warto podkreślić, że nie jest to katalog zamknięty. Każda spółka może w miarę własnych potrzeb dostosować kształt dokumentacji konsolidacyjnej do własnych potrzeb, poszerzając ją w istotnych dla siebie obszarach.

Ukończona dokumentacja konsolidacyjna powinna zostać podpisana przez osobę sporządzającą oraz przez zarząd jednostki dominującej.

Jakie są korzyści z przygotowanie dokumentacji konsolidacyjnej?

Warte podkreślenia jest, że w czytelny sposób przygotowana dokumentacja konsolidacyjna przyspiesza prace podczas sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Przekłada się także na zmniejszenie obciążenia służb księgowych podczas rewizji sprawozdania przez firmy audytorskie. Dodatkowo, pozwala w chronologiczny sposób prześledzić wszelkie korekty konsolidacyjne, które w niektórych przypadkach powtarzane są od kilkunastu lat. Jest to ważne szczególnie, w okresie zmiany na kluczowych stanowiskach księgowych nie zachwieje płynnością prac w dziale.

W przypadku dodatkowych pytań związanych z dokumentacją konsolidacyjną, zapraszamy do kontaktu z naszym działem audytu.

Autor
Partner, Dyrektor Działu Audytu, Prokurent

Zapraszamy do kontaktu

Partner, Dyrektor Zarządzający Działem Audytu, Członek Zarządu
Gdańsk Starodworska

Może Cię zainteresować

JPK_CIT od 2026 r. to rewolucja w raportowaniu CIT. Sprawdź, jak przygotować system księgowy i uniknąć błędów przy wdrażaniu jpk_cit.
Ministerstwo Finansów opublikowało nowe struktury JPK_VAT – JPK_V7M(3) i JPK_V7K(3), obowiązujące od lutego 2026 r. Sprawdź, co się zmienia i jak przygotować systemy FK/ERP.
Od 1 października 2025 r. wchodzi w życie nowy system – kaucja za opakowania. Sprawdź, co zmienia się w sklepach, jak wygląda zwrot i jak to rozliczać.
Platforma Audytorzy JZP i Pracodawcy RP wspólnie kształtują przyszłość audytu w Polsce – poznaj postulaty i zmiany ważne dla rynku finansowego.
Audyt dopasowany do potrzeb firmy – wsparcie średnich przedsiębiorstw w podejmowaniu decyzji, zarządzaniu ryzykiem i rozwoju rachunkowości.
Moore Polska po raz kolejny w TOP10! Sprawdź, jak firma wypadła w Rankingu „Rzeczpospolitej” 2025 i jakimi innymi osiągnięciami może się jeszcze pochwalić.

Usługi