Staż pracy odgrywa kluczową rolę w systemie prawa pracy. Wpływa on m.in. na dodatek stażowy, jak i nagrody jubileuszowe. Wraz z kolejnymi nowelizacjami Kodeksu pracy, ustawodawca coraz częściej sięga po rozwiązania mające na celu doprecyzowanie lub zmodyfikowanie sposobu ustalania stażu pracy, dostosowując przepisy do realiów współczesnego rynku zatrudnienia. Zmiany te budzą duże zainteresowanie zarówno pracodawców, jak i pracowników – szczególnie w kontekście zaliczania do stażu pracy okresów wykonywania pracy na podstawie umów cywilnoprawnych.
Zmiany w przepisach: kto zyska na nowych zasadach zaliczania do stażu pracy?
W świetle aktualnie obowiązujących regulacji do stażu pracy zaliczany jest przede wszystkim okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, wyboru, mianowania, jak i powołania. Ponadto zaliczane są również okresy nauki w szkołach – średniej, wyższej, zawodowej. Powyższa praktyka sprowadza do nierównego traktowania w kontekście nabycia uprawnień pracowniczych, w szczególności do osób, które wykonywały pracę na podstawie innych stosunków prawnych niż stosunek pracy.
Dnia 24 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt przedstawiony przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. To przełomowe rozwiązanie może zrewolucjonizować dostęp do wielu uprawnień pracowniczych i wyrównać szanse zatrudnionych – niezależnie od formy współpracy.
Staż pracy: proponowane zmiany
Przede wszystkim we wspomnianym powyżej projekcie założono wliczenie do stażu pracy nie tylko okresu wykonywania zatrudnienia na podstawie stosunku pracy i stosunków służbowych, ale i okres wykonywania pracy i prowadzenia działalności określonych w art. 6 ust. 1 pkt 3, 4, 5, 5a, 6, 8, 11, 12 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 497), w sytuacji gdy stanowiły one tytuł do ubezpieczeń społecznych.
W konsekwencji do okresu zatrudnienia zostaną wliczone następujące okresy:
- prowadzenia przez osobę fizyczną pozarolniczej działalności oraz pozostawania osobą współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność,
- wykonywania umowy zlecenia lub o świadczenie usług,
- wykonywania umowy agencyjnej,
- pozostawania osobą współpracującą z ww. osobami,
- pozostawania członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych,
- przebyty za granicą okres innej niż zatrudnienie działalności zarobkowej,
- zawieszenia działalności gospodarczej przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, za który zostały opłacone składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Stażu pracy: potwierdzenie
Okres zatrudnienia potwierdzony będzie za pomocą 2 sposobów:
– Zaświadczenia wydanego przez ZUS (w przypadku okresów zatrudnienia podlegających zgłoszeniu),
– Ogólnych reguł dowodzenia (w sytuacji okresów zatrudnienia niepodlegających zgłoszeniu do ZUS oraz okresów innej niż zatrudnienie pracy zarobkowej za granicą.
Wejście przepisów w życie – staż pracy a nowelizacja Kodeksu Pracy
W świetle projektu Ministerstwa nowa regulacja ma obowiązywać dopiero od 1 stycznia 2026 r. Czas ten jest niezbędny, by pracodawcy mogli w sposób rzetelny ustalić okresy zatrudnienia swoich pracowników zgodnie z nowymi zasadami, dokonać koniecznych przeliczeń, dostosować przepisy wewnętrzne oraz zabezpieczyć odpowiednie środki finansowe. Dzięki temu wdrożenie nowelizacji będzie możliwe bez zakłóceń, a jej cele – czyli faktyczne wyrównanie szans zatrudnionych – zostaną zrealizowane w praktyce.
Masz dodatkowe pytania dotyczące stażu pracy i nowelizacji? Koniecznie skontaktuj się z nami!
