O tym, czym są i jak działają bony podarunkowe, zapewne większość konsumentów wypowiedziałaby się bez problemu. Otrzymanie takiego bonu wywołuje pozytywne odczucia, gdyż można za jego pomocą nabyć określone dobra lub usługi nie uszczuplając przy tym własnego budżetu. Żeby jednak zostać odbiorcą bonu, należy go najpierw wyemitować i wprowadzić do obiegu. Pojawia się zatem druga strona transakcji, czyli przedsiębiorca, który musi potraktować bony handlowe tak samo jak inne zdarzenia gospodarcze i ująć je w sposób księgowy.
Zagadnienia bonów handlowych poruszyliśmy w trzech częściach. Niniejszy artykuł porusza następujące kwestie:
- istotę prawną bonów handlowych i ich rodzaje oraz
- ewidencję księgową bonów handlowych z uwzględnieniem podatku VAT.
Istota prawna bonów handlowych i ich rodzaje
Definicję bonów oraz inne kwestie z nimi związane reguluje Ustawa o podatku od towarów i usług (dalej ustawa o VAT). Zgodnie z art. 2 pkt 41 powyższej ustawy jako bon należy rozumieć instrument stanowiący wynagrodzenie lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, jeśli towary, usługi lub ich dostawców można określić za pomocą bonu bądź innej powiązanej dokumentacji. Innymi słowy bon stanowi środek płatniczy umożliwiający dokonywanie zakupów, przy czym należy zauważyć, że karty rabatowe nie są tożsame z bonami.
We wskazanym wyżej artykule ustawy o VAT zostały wskazane dwa rodzaje bonów:
- bon jednego przeznaczenia, w przypadku którego miejsce dostawy towarów lub świadczenia usług, których bon dotyczy, a także kwota należnego podatku z tytułu dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług są znane w chwili emisji tego bonu (art. 2 pkt 43) oraz
- bon różnego przeznaczenia, w przypadku którego co najmniej jeden z elementów bonu jednego przeznaczenia nie jest znany w chwili emisji (art. 2 pkt 44).
Emisja bonu oznacza jego pierwsze wprowadzenie do obrotu (art. 2 pkt 42), natomiast emisja i każde przekazanie bonu po emisji określa się jako transfer bonu (art. 2 pkt 45). Bon może mieć charakter materialny lub elektroniczny, płatny lub bezpłatny.
Bony podarunkowe – ewidencja księgowa z uwzględnieniem opodatkowania
Z punktu widzenia podatku od towarów i usług istotne znaczenie ma obowiązek podatkowy. Zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT powstaje on z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Wydanie bonu do sprzedaży nie generuje zatem obowiązku podatkowego, ale realizacja bonu już tak. Jak zatem ująć wydanie bonu na kontach ? Wskazówka znajduje się w art. 41 ust. 1 pkt 1 Ustawy o rachunkowości (dalej UoR), zgodnie z którą bony powinno się ujmować jako „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” (dalej RMP), z odpowiednią analityką.
Czy jednak samo zaksięgowanie bonów na RMP jest wystarczające ? Należy pamiętać, że wyróżniono dwa rodzaje bonów – i to rozróżnienie jest kluczowe w przypadku podatku VAT. Dla bonów jednego obowiązek podatkowy powstaje w momencie sprzedaży bonu, o czym mówi art. 8a ust. 1 ustawy o VAT, natomiast dla bonów różnego przeznaczenia obowiązek podatkowy, zgodnie z art. 8b ust. 1 ustawy, generuje realizacja bonu. W związku z powyższym bony handlowe ewidencjonuje się następująco:
1. BON JEDNEGO PRZEZNACZENIA
- wydanie bonu
- realizacja bonu
W przypadku małych podatników stosujących metodę kasową transakcje z wykorzystaniem bonów jednego przeznaczenia są wyłączone z rozliczeń VAT (art. 21 ust. 6 pkt 2 lit. a ustawy o VAT).
2. BON RÓŻNEGO PRZEZNACZENIA
- wydanie bonu
- realizacja bonu
Podatek dochodowy od bonów handlowych, a także pośrednictwo w ich transferze zostanie wyjaśnione w kolejnej części.
Zachęcamy do kontaktu! Rozwiejemy wszystkie Państwa pytania. Zapraszamy również do skorzystania z naszych usług – eksperci Moore Polska są do Waszej dyspozycji!
