W związku z wybuchem wojny na terenie Ukrainy, wiele obywateli Ukraińskich emigrowało do Polski. Dużej części tych osób wkrótce mija lub już minęło 183 dni przebywania na terytorium naszego kraju. Część osób uchodźczych nadal jednak świadczy pracę dla swoich poprzednich (Ukraińskich) pracodawców. Czy w takie osoby są zobowiązane do płacenia Polskich podatków dochodowych?
Podstawa prawna
Zgodnie z art. 3 ust. 1 i 1a pkt 2 ustawy o PIT
1. Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
1a. Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
2) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Te przepisy stosuje się z uwzględnieniem przepisów umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z Ukrainą:
Bez względu na postanowienia ustępu 1, wynagrodzenia, jakie osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z pracy najemnej, wykonywanej w drugim Umawiającym się Państwie, podlegają opodatkowaniu tylko w pierwszym Państwie, jeżeli:
a) odbiorca przebywa w drugim Państwie przez okres lub okresy nie przekraczające łącznie 183 dni podczas danego roku kalendarzowego oraz
b) wynagrodzenia są wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w drugim Państwie, oraz
c) wynagrodzenia nie są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w drugim Państwie.
Czy zatem obywatel Ukrainy powinien rozliczyć PIT w Polsce?
W myśl powyższego przepisu, jeżeli obywatel Ukrainy przebywa w Polsce powyżej 183 dni i uzyskuje tu dochód z tytułu pracy na rzecz Ukraińskiego pracodawcy, który nie ma siedziby w Polsce, to dochód taki w całości podlega opodatkowaniu w Polsce.
W treści Komentarza do Modelowej Konwencji OECD w sprawie podatku od dochodu pojawia się i majątku wskazano, iż okres 183 dni zwolnienia z podatku oblicza się uwzględniając wszystkie dni pobytu w danym państwie „z wyłączeniem zdarzeń uniemożliwiających wyjazd osobie”. Wielu ekspertów dokonując oceny takiej sytuacji wskazuje, że wojna na Ukrainie uniemożliwia obywatelom Ukrainy powrót do ojczyzn. Tym samym, okres 183 dni powinien zostać zawieszony. Niestety taka interpretacja nie ma mocy prawnej, i jej zastosowanie może mieć niekorzystne skutki dla obywateli Ukrainy.
Zgodnie z art. 44 ust. 1a pkt 1 i ust. 3a:
1a. Podatnicy osiągający dochody bez pośrednictwa płatników:
1) ze stosunku pracy z zagranicy,
– są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy, według zasad określonych w ust. 3a.
3a. Podatnicy uzyskujący dochody, o których mowa w ust. 1a, są obowiązani w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dochód był uzyskany, a za grudzień – przed upływem terminu określonego na złożenie zeznania, wpłacać zaliczki miesięczne, stosując do uzyskanego dochodu najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. (…)
Obywatel Ukrainy a PIT – co zrobić?
Zgodnie z powyższymi przepisami praca zdalna dla Ukraińskiego pracodawcy, po przekroczeniu 183 dni podlega polskiemu podatkowi dochodowemu. Co zatem należy zrobić? Aby dokonać prawidłowego rozliczenia z urzędem skarbowym, należy dopełnić obowiązku zapłaty zaliczek na podatek dochodowy bez wezwania w ciągu roku podatkowego. Obowiązek ten musi zostać spełniony do 20 dnia następującego po miesiącu, w którym uzyskano dochód. Natomiast w myśl przepisu 44 ust. 3d opodatkowaniem należy objąć cały dochód osiągnięty w czasie pobytu w Polsce.
W razie dodatkowych pytań – serdecznie zachęcamy do kontaktu.
