W teorii podatkiem od towarów i usług obejmuje się odpłatną dostawę towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Istnieją jednak przypadki, w których opodatkowaniu podlegać będą także nieodpłatne świadczenia. Z artykułu dowiesz się na co należy zwrócić uwagę podczas przekazywania nieodpłatnego świadczenia na rzecz pracownika!
Zakres przedmiotowy opodatkowania VAT
Według przepisów ustawy o VAT opodatkowaniu podlega:
- odpłatna dostawa towarów;
- odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
- eksport i import towarów;
- wewnątrzwspólnotowe nabycie i dostawa za wynagrodzeniem.
Co należy rozumieć przez dostawę towarów?
Ustawodawca określa to jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Jest to również wydanie towarów na podstawie różnego rodzaju umów. Ustawa przewiduje, że przez dostawę towarów rozumie się także nieodpłatne przekazanie i zużycie towarów, wykorzystywanych w działalności, na cele osobiste podatnika lub jego pracowników – również byłych, oraz wszelkie inne darowizny – jeżeli podatnikowi przysługiwało w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Odpłatne świadczenie usług
Świadczenie usług to każde inne świadczenie, które nie stanowi dostawy towarów, więc stanowi bardzo szeroki zakres. W tym przypadku również ustawa przewiduje zaliczenie określonych nieodpłatnych świadczeń usług. Są to nieodpłatne świadczenia usług na cele osobiste m.in. podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Kiedy nieodpłatne świadczenie nie podlega opodatkowaniu?
Zgodnie z brzmieniem ustawy, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają czynności związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. W związku z tym nieodpłatne świadczenie będzie wyłączone od opodatkowania jeżeli nie zostanie spełniona przesłanka związku świadczonych usług z wykonywaną działalnością gospodarczą. Jest to jednak ogólna teza, uwarunkowana spełnieniem konkretnych okoliczności, zatem każdy przypadek należy przeanalizować indywidualnie.
Najczęściej występujące nieodpłatne świadczenia na rzecz pracowników – skutki na gruncie VAT
Czy zakwaterowanie pracowników podlega opodatkowaniu?
Co to zasady – zakwaterowanie należy uznać za osobisty cel. Często zdarza się jednak, że pracodawca, w celu zwiększenia wydajności swojego przedsiębiorstwa i efektywności pracy pracowników, musi zagwarantować nocleg, bądź wynająć mieszkanie na czas trwania stosunku pracy. Co w tej sytuacji z podatkiem od towarów i usług?
Stanowisko organów nie jest jednoznaczne. W sytuacji, gdy konieczność znalezienia kwatery dla pracownika jest niezbędne do wypełnienia przez niego obowiązków służbowych, dominujący jest interes przedsiębiorcy nad korzyścią podatnika. Wtedy taka czynność nie podlega opodatkowaniu. Najczęstszą przesłanką wypełniającą wskazany wymóg jest konieczność zapewnienia miejsca zakwaterowania w miejscu wykonywania pracy z dala od siedziby oraz miejsca zamieszkania pracownika.
Dojazd do pracy – potrzeby własne czy korzyść dla pracodawcy?
Możliwość skorzystania z bezpłatnego dojazdu do pracy to również coraz częściej pojawiające się rozwiązanie i jest to zazwyczaj objęte obowiązkiem opodatkowania. Zdarza się, że usługi transportowe świadczone przez pracodawcę są jedyną możliwością dowozu pracowników do miejsca pracy. Wtedy też takie usługi służą celom prowadzonej przez pracodawcę działalności. Wskazane nieodpłatne świadczenie na rzecz pracownika nie będzie podlegało VAT, ponieważ pracodawca nie zaspokaja osobistych potrzeb pracownika. Działa jedynie na korzyść własnej działalności gospodarczej. Takie stanowisko zostało potwierdzone przez NSA w wyroku z dnia 8 października 2014 r., (sygn. I FSK 1514/13), wskazując, że również przewóz pracowników firm zewnętrznych zalicza się do działalności podatnika.
Prezenty jako nieodpłatne świadczenie
Zgodnie z art. 7 ust 3 ustawy o VAT prezenty stanowią nieodpłatne świadczenia wyłączone z opodatkowania tylko, gdy są o małej wartości a ich przekazanie jest związane z prowadzoną działalnością. „Mała wartość” oznacza, że jednostkowa cena nabycia towaru – czyli cena netto – lub wartość wytworzenia nie jest wyższa niż 20 zł. Ustawa przewiduje możliwość wyłączenia z opodatkowania prezentów przekazanych jednej osobie w ciągu roku podatkowego do kwoty 100 złotych łącznie. Wówczas podatnik zobowiązany jest do prowadzenia ewidencji sprzedaży z uwzględnieniem do kogo trafia przekazany prezent.
Podsumowanie
Decydując się na nieodpłatne przekazanie świadczeń, należy pamiętać o wymogach w kwestiach opodatkowania nałożonych przez Ustawodawcę. Te jednak nie zawsze są jasne. Stanowiska organów wskazują przede wszystkim na nadrzędny charakter przekazywanego świadczenia, który musi być powiązany z prowadzoną działalnością. Jest on dominujący w stosunku do potrzeb osobistych pracownika.
Serdecznie zachęcamy do kontaktu. Jeśli macie dodatkowe pytania w kwestii nieodpłatnych świadczeń – chętnie na nie odpowiemy. Nasi eksperci i specjaliści są do Waszej dyspozycji!
