Kontrole przeprowadzane są przez upoważnionych inspektorów pracy, którzy w toku postępowania kontrolnego maję prawo między innymi do:
- swobodnego wstępu na teren oraz do obiektów i pomieszczeń kontrolowanego podmiotu,
- przeprowadzania oględzin obiektów, pomieszczeń, stanowisk pracy, maszyn i urządzeń oraz przebiegu procesów technologicznych i pracy,
- żądania od podmiotu kontrolowanego oraz od wszystkich pracowników lub osób, które są lub były zatrudnione, albo które wykonują lub wykonywały pracę na jego rzecz na innej podstawie niż stosunek pracy, pisemnych i ustnych informacji w sprawach objętych kontrolą oraz wzywania i przesłuchiwania tych osób w związku z przeprowadzana kontrolą.
- żądania okazania dokumentów dotyczących budowy, przebudowy lub modernizacji oraz uruchomienia zakładu pracy, dostarczenia próbek surowców i materiałów używanych, wytwarzanych lub powstających w toku produkcji,
- żądania przedłożenia akt osobowych i wszelkich dokumentów związanych z wykonywaniem pracy przez pracowników lub osoby świadczące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy,
- sprawdzania tożsamości osób wykonujących pracę lub przebywających na terenie zakładu pracy,
- korzystania z pomocy biegłych i specjalistów oraz akredytowanych laboratoriów.
Do szczególnych uprawnie inspektora PIP należą:
- przeprowadzenie bez uprzedzenia i o każdej porze dnia i nocy kontroli przestrzegania przepisów prawa pracy, w szczególności stanu bezpieczeństwa i higieny pracy,
- poruszanie się po terenie kontrolowanego podmiotu bez żadnych przepustek i dodatkowych upoważnień,
- kontrola legalności zatrudnienia,
- kontrola wypłacania wynagrodzenia wynikającego z wysokości minimalnej stawki godzinowej,
- kontrola przestrzegania przepisów dotyczących ograniczenia handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni.
Inspektor PIP zobowiązany jest do okazania legitymacji służbowej potwierdzającej tożsamość i uprawnienia inspektora pracy oraz do okazania upoważnienia do przeprowadzenia kontroli.
Jako pracodawca masz obowiązek posiadania książki kontroli, ponieważ inspektor pracy rozpocznie bieżącą kontrolę od sprawdzenia, kiedy była ostatnia kontrola i czy były wydane jakieś zalecenia lub nakazy kontrolne. Sprawdzi, czy kontrolowany pracodawca je wykonał.
Co najczęściej kontroluje PIP?
- legalność zatrudnienia,
- czas pracy,
- wykorzystanie urlopów wypoczynkowych,
- naliczenia wynagrodzeń,
- uprawnienia rodzicielskie,
- warunki bezpieczeństwa i higieny pracy.
Jeśli spodziewasz się, że Państwowa Inspekcja Pracy może wziąć Twoją firmę „pod lupę” możesz się do tego przygotować przeprowadzając audyt wewnętrzny dzięki któremu możesz wykryć niezgodności lub odkryjesz słabe punkty wymagające naprawy.
Pamiętaj, że dzięki Twojemu zaangażowaniu w tworzenie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy Twoi pracownicy będą bardziej świadomi zagrożeń mogących wystąpić na ich stanowiskach pracy, a jednocześnie dając im wskazówki do właściwego postępowania zwiększasz szansę na zminimalizowanie wypadków przy pracy.
Dbając o rzetelną i wykwalifikowaną kadrę administracyjną obszary działania związane
z przebiegiem zatrudnienia i naliczaniem wynagrodzeń będą przygotowane na minimalizowanie nieprawidłowości.
