Od 2026 roku wszyscy podatnicy CIT prowadzący pełne księgi rachunkowe będą musieli przekazywać dane do urzędu skarbowego w nowym, ujednoliconym formacie JPK_CIT. To kolejny krok w cyfryzacji podatków po wprowadzeniu JPK_VAT i KSeF. Dla firm i biur rachunkowych oznacza to znaczącą zmianę w sposobie prowadzenia ksiąg, raportowania danych oraz przygotowania do rocznego CIT-8.
Czym jest JPK_CIT
JPK_CIT to elektroniczna forma ksiąg rachunkowych i ewidencji środków trwałych przesyłana corocznie do urzędu skarbowego w formacie XML. Składa się z dwóch części:
– JPK_KR_PD – dane z ksiąg rachunkowych w zakresie podatku dochodowego,
– JPK_ST_KR – ewidencja środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.
JPK_CIT jest dokumentem elektronicznym, który zawiera szczegółowe dane dotyczące transakcji gospodarczych przedsiębiorstwa za określony okres.
Celem Ministerstwa Finansów jest zwiększenie transparentności i możliwości automatycznej analizy danych podatkowych. W praktyce JPK_CIT ma stać się cyfrowym odpowiednikiem załącznika do CIT-8 – z danych księgowych będzie można odtworzyć kalkulację dochodu podatkowego.
Z analizy samych raportów, z informacji przekazywanych przez Ministerstwo Finansów w trakcie konsultacji, a także z uzasadnienia do rozporządzenia możemy się domyślać, że celem JPK_CIT jest również pozyskanie przez urzędy danych źródłowych na poziomie szczegółowości i o strukturze pozwalającej na porównywanie ich pomiędzy różnymi podatnikami, a także z danymi pochodzącymi z KSeF czy JPK_V7M.
Harmonogram wdrażania obowiązku
Nowe przepisy będą wchodzić w życie stopniowo:
– od 1 stycznia 2025 r. – podatkowe grupy kapitałowe i podatnicy CIT z przychodami powyżej 50 mln euro,
– od 1 stycznia 2026 r. – pozostali podatnicy CIT prowadzący ewidencję VAT,
– od 1 stycznia 2027 r. – wszyscy pozostali podatnicy.
Oznacza to, że rok 2025 będzie kluczowy na przygotowania — pierwsze pliki JPK_CIT za rok obrotowy 2025 trzeba będzie przesłać w 2026 roku, razem z zeznaniem CIT-8.
Jak przygotować system księgowy do JPK_CIT
Dostosowanie systemu księgowego i polityki rachunkowości to podstawowy krok we wdrożeniu nowych obowiązków. W praktyce proces można podzielić na trzy etapy:
1. Weryfikacja planu kont – sprawdź, czy konta są prawidłowo przyporządkowane do kategorii podatkowych i czy możliwe jest ich oznaczenie znacznikami CIT (np. PD, NKUP, UPO, STR).
2. Dodanie nowych kont – konieczność rozbudowania planu kont wynikająca z obowiązku mapowania poszczególnych kont do znaczników identyfikujących konta księgowe.
3. Oznaczenie kont zgodnie z rozporządzeniem – każdy typ jednostki korzysta z innego słownika znaczników określonego w załącznikach do rozporządzenia MF z 16 sierpnia 2024 r.
Już teraz widzimy, że “przypinanie” poszczególnych kont do poszczególnych znaczników nie jest prostym zadaniem.
4. zakupienie i wdrożenie podsystemu Ewidencja Środków Trwałych, jeśli jeszcze go nie posiadają.
5. zakupienie i skonfigurowanie e-Sprawozdania, które ułatwią weryfikację kompletności zapisów w księgach i poprawności JPK_KR_PD
Polityka rachunkowości a JPK_CIT
Nowe obowiązki wymagają również aktualizacji polityki rachunkowości. Powinna ona zawierać:
– opisy kont z przypisanymi znacznikami CIT,
– procedury księgowania kosztów i przychodów w sposób umożliwiający zgodność z JPK_CIT,
– zasady przechowywania i dokumentowania dowodów księgowych (np. numer KSeF, NIP kontrahenta, dane środków trwałych).
Warto również zapisać w polityce obowiązek corocznej weryfikacji znaczników – tak, aby zawsze odpowiadały aktualnym przepisom podatkowym.
Najczęstsze wyzwania i błędy przy wdrażaniu JPK_CIT
Z doświadczeń pierwszych firm przygotowujących się do JPK_CIT wynika, że największe trudności pojawiają się w kilku obszarach:
– błędne mapowanie kont lub brak znaczników,
– niekompletne dane kontrahenta (NIP, numer e-faktury z KSeF),
– brak spójności między księgami rachunkowymi a rozliczeniem podatkowym,
– niepoprawne informacje o fakturach i transakcjach
– niedostosowany system ERP lub brak możliwości eksportu danych XML.
Dobry plan to podstawa. Wskazówki dla działów finansowo-księgowych
Działy finansowo-księgowe stają przed sporym wyzwaniem. O czym warto pomyśleć już teraz? Podpowiadamy:
- rozpocząć audyt planu kont jeszcze przed końcem 2025 r.,
opracować wzory zapisów do polityki rachunkowości i instrukcji ewidencji, - wdrożyć systemy kontroli jakości danych już na etapie ich zbierania i przetwarzania
- przeszkolić zespół z przypisywania znaczników CIT,
- przetestować generowanie pliku XML w systemie finansowym,
- przygotować listę najczęstszych operacji wymagających dodatkowego oznaczenia (rezerwy, różnice kursowe, leasing, koszty NKUP)
- stworzyć procedury postępowania w przypadku wykrycia błędów, aby szybko reagować i korygować nieprawidłowości.
Podsumowanie
JPK_CIT to kolejny etap cyfryzacji sprawozdawczości podatkowej, który zbliża polskie firmy do pełnej automatyzacji rozliczeń. Dla dużych przedsiębiorstw i biur rachunkowych oznacza to konieczność głębokich zmian w księgach i procedurach, ale też możliwość uporządkowania danych i zwiększenia przejrzystości procesów. Im wcześniej rozpoczniesz przygotowania, tym spokojniej przejdziesz przez pierwsze raportowanie. JPK_CIT to nie tylko obowiązek – to także szansa na nowoczesne, zautomatyzowane raportowanie podatkowe.
Błędy w Jednolitym Pliku Kontrolnym mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zarówno dla przedsiębiorców, jak i dla biur rachunkowych, które obsługują ich księgowość. Przede wszystkim mogą one skutkować nałożeniem kar finansowych przez urzędy skarbowe.
Jak Moore Polska może wesprzeć Twoją firmę w dobrym przygotowaniu do raportowania JPK_CIT?
W Moore Polska traktujemy obowiązek sporządzenia JPK_CIT nie tylko jako wymóg formalny, ale przede wszystkim jako szansę na usprawnienie procesów podatkowych w Twojej firmie.
Naszym celem jest nie tylko zapewnienie zgodności z przepisami, ale także dostarczenie realnej wartości poprzez optymalizację i bezpieczeństwo podatkowe.
Oferujemy kompleksowe wsparcie obejmujące:
🔹 Audyt księgowy i podatkowy
Analizujemy Twoje księgi rachunkowe oraz rozliczenia CIT, wskazując obszary wymagające poprawy i eliminując ryzyko błędów, zanim wpłyną one na JPK_CIT.
🔹 Szkolenia dla zespołów
Przygotowujemy Twój zespół do pracy z JPK_CIT – przekazujemy praktyczne wskazówki, procedury oraz instrukcje, które ułatwiają codzienną pracę i minimalizują ryzyko pomyłek.
🔹 Bieżące wsparcie i doradztwo
Weryfikujemy pliki przed wysyłką, monitorujemy zmiany w przepisach oraz reprezentujemy Twoją firmę w kontaktach z organami podatkowymi.
Dzięki naszemu doświadczeniu i indywidualnemu podejściu, możesz mieć pewność, że proces przygotowania JPK_CIT przebiegnie sprawnie, bezpiecznie i zgodnie z aktualnymi wymogami prawa. Zapraszamy do kontaktu.
