W dniu 16 grudnia 2020 roku Senat przyjął bez poprawek projekt ustawy nowelizującej ustawę o VAT wprowadzając między innymi pakiet uproszczeń w zakresie rozliczania podatku VAT – tak zwany SLIM VAT. Zmiany zawarte w pakiecie mają obowiązywać już od 01.01.2021 roku, dlatego warto przyjrzeć się im już teraz!
Jedną z najważniejszych kwestii przewidzianych w rządowym projekcie jest określenie nowego sposobu rozliczania faktur korygujących. Przypomnijmy, jakie zasady w tym zakresie obowiązują obecnie i przyjrzyjmy się planowanym zmianom.
Faktury korygujące „in minus”
Obecnie
Zgodnie z ogólną zasadą ustawy faktury korygujące zmniejszające podstawę opodatkowania ujmuje się w okresie, w którym podatnik uzyska potwierdzenie otrzymania korekty przez nabywcę towaru lub usługi. Dodatkowo zgodnie z art. 29a ust. 13 jeśli przed upływem terminu złożenia deklaracji VAT sprzedawca otrzyma potwierdzenie odbioru faktury korygującej, to możliwe jest zmniejszenie podstawy opodatkowania faktury korygowanej w okresie ujęcia jej w ewidencji VAT. Niestety ustawodawca nie wskazuje jednoznacznie w jaki sposób nabywca ma dokonać potwierdzenia otrzymania korekty, pozostawiając w tym zakresie dowolność.
Od 1.01.2021
Zgodnie z planowanymi zmianami będącymi odpowiedzią na zgłaszane przez przedsiębiorców oczekiwania, sprzedawca będzie obniżał podstawę opodatkowania już w okresie, w który wystawił fakturę korygującą. Warunkiem jest posiadanie przez niego dokumentacji wskazującej na to, że warunki obniżenia podstawy opodatkowania zostały uzgodnione z nabywcą. W przypadku braku posiadania tej dokumentacji w okresie wystawienia faktury korygującej, ujmuje się ją w tym okresie, w którym sprzedawca uzyska tę dokumentację. Ustawodawca kładzie więc nacisk na faktyczne ustalenia pomiędzy stronami, a nie na sam fakt wystawienia faktury korygującej.
Faktury korygujące „in plus”
Obecnie
Zasady ujmowania faktury korygujących in plus wynikają jedynie z wydanych przez ustawodawcę interpretacji i orzecznictwa.
Od 1.01.2021
Zasady te mają zostać uregulowane wprost w ustawie o podatku od towarów i usług. Moment ujęcia faktury zwiększającej podstawę opodatkowania uzależniony będzie od okoliczności, które spowodowały konieczność dokonania korekty pierwotnej faktury.
- Jeśli podatnik przy wystawianiu pierwotnej faktury dokonał błędu, przez który nastąpiło zaniżenie podstawy opodatkowania za dany okres rozliczeniowy, to korygując ten błąd będzie musiał rozliczyć fakturę korygującą w tym samym okresie, w którym wykazał fakturę pierwotną i zaniżył podstawę opodatkowania.
- Jeśli faktura korygująca wystawiona będzie z powodu innych okoliczności niż błąd przy wystawianiu faktury pierwotnej, inaczej mówiąc: z powodu okoliczności, które zaistniały po dokonaniu pierwotnej sprzedaży, to fakturę korygującą będzie ujmować w dacie jej wystawienia w ewidencji VAT.
Podsumowanie zasad ujmowania faktur korygujących przedstawiają poniższe tabele:
| Faktura korygująca „in minus” | Ujęcie na gruncie podatku VAT |
| Błąd rachunkowy lub inna oczywista pomyłka | W dacie wystawienia faktury korygującej jeśli uzgodniono warunki korekty |
| Inna przyczyna powstała po dokonaniu sprzedaży | W dacie wystawienia faktury korygującej jeśli uzgodniono warunki korekty |
| Faktura korygująca „in plus” | Ujęcie na gruncie podatku VAT |
| Błąd rachunkowy lub inna oczywista pomyłka | W dacie faktury pierwotnej |
| Inna przyczyna powstała po dokonaniu sprzedaży | W dacie wystawienia faktury korygującej |
Przeliczanie podstawy opodatkowania wyrażonej w walucie obcej
Kolejną istotną zmianą, jaką ma wprowadzić pakiet SLIM VAT jest możliwość wyboru tego samego kursu walut na potrzeby rozliczenia podatku VAT, jak dla przeliczenia przychodu w podatku dochodowym. Warto podkreślić, iż jest to wybór, a nie obowiązek. Możliwość ta ma uprościć zasady stosowania kursu walut do przeliczania faktur, jako, że w praktyce często zdarza się sytuacja, w której dla potrzeb podatku VAT i podatku dochodowego podatnik zmuszony jest stosować różne kursy walut.
Warto podkreślić, iż wybierając opcję stosowania tego samego kursu na potrzeby obu podatków, trzeba będzie trzymać się tej zasady przez co najmniej 12 kolejnych miesięcy, licząc od miesiąca, w którym wybrano te opcję. Jeśli podatnik dokona transakcji, dla której nie nastąpi przeliczenie zgodnie z zasadami przyjętymi dla ustalenia przychodu w podatku dochodowym, jak na przykład: wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, nabycie usług, dla których zobowiązanym do rozliczenia pozostaje nabywca lub otrzymanie częściowych zaliczek, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, to znajdą tutaj zastosowanie podstawowe zasady przeliczania o których mowa w art. 31a ust 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług.
Opisaliśmy jedynie wybrane elementy projektu ustawy. Jako, że cały pakiet wprowadza szereg istotnych uproszczeń – jest on niezwykle istotny z punktu widzenia przedsiębiorcy i dlatego zalecamy śledzenie procesu jego wdrożenia.
