Niniejszy artykuł przestawia sytuacje, w których pożyczka udzielona przez wspólnika spółce powinna zostać opodatkowana podatkiem od czynności cywilno-prawnych albo podatkiem od towarów i usług.
Pożyczka jako forma finansowania spółki kapitałowej
Pożyczka udzielona przez wspólnika spółce kapitałowej jest częstą formą finansowania. Jakie zatem skutki wywołuje na gruncie prawa podatkowego? Czy powinna zostać opodatkowana podatkiem PCC czy VAT? Poniżej przeanalizowaliśmy oba warianty.
PCC – podatek od czynności cywilnoprawnych
Co do zasady, umowy pożyczki podlegają pod regulację Ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych i są opodatkowane podatkiem w wysokości 0,5% kwoty pożyczki. Niemniej jednak należy mieć na uwadze, że zgodnie z przepisem art. 9 pkt 10 lit. i ustawy o PCC zwalnia się od podatku pożyczki udzielane przez wspólnika (akcjonariusza) spółce kapitałowej.
Oznacza to, że jeśli wspólnik udzielił pożyczki spółce kapitałowej, to wtedy będzie ona neutralna na gruncie prawa podatkowego. Należy jednak pamiętać, że zgodnie ze stanowiskiem organów podatkowych, powyższa sytuacja dotyczy wyłącznie wspólników, którzy nie prowadzą działalności gospodarczej.
VAT – stanowisko organów i sądów administracyjnych
Jak zatem należy opodatkować pożyczkę, której udzielił wspólnik będący jednocześnie przedsiębiorcą? Zdaniem organów skarbowych, taka pożyczka podlega pod przepisy ustawa o VAT.
Organy podatkowe w licznych interpretacjach indywidualnych wyraziły stanowisko, że czynność polegająca na udzieleniu oprocentowanej pożyczki pieniężnej stanowi odpłatne świadczenie usług i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Nie ma przy tym znaczenia, czy wspólnik prowadzi działalność gospodarczą w przedmiocie udzielania pożyczek, czy czynność ta miała charakter incydentalny.
Natomiast sądy administracyjne prezentują odmienne podejście w tym zakresie. Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 kwietnia 2018 r., sygn. II FSK 1105/16, należy najpierw ustalić, czy wspólnik udzielił pożyczki w ramach działalności gospodarczej. Jeśli tak, pożyczka powinna zostać opodatkowana podatkiem VAT. Jeśli zaś wspólnik nie zajmuje się działalnością związaną z finansowaniem, a pożyczka miała charakter incydentalny, według NSA należy ją opodatkować podatkiem PCC.
Zwolnienie z VAT przy udzielaniu pożyczki
Powyższe nie zmienia faktu, że zgodnie z przepisem art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT zwalnia się od podatku VAT usługi związane z udzielaniem pożyczek. Wobec powyższego, wspólnik będący jednocześnie podatkiem VAT, nie będzie zobligowany do zapłaty podatku z tytułu udzielenia spółce kapitałowej pożyczki.
Reasumując, udzielenie pożyczki spółce kapitałowej przez jej wspólnika wywoła skutki podatkowe na gruncie podatku od czynności cywilno-prawnych albo na gruncie podatku VAT.
Podsumowanie skutków podatkowych
Jeśli pożyczki udzielił wspólnik niebędący przedsiębiorcą, wówczas mają zastosowanie przepisy ustawy o PCC, zgodnie z którymi zwalnia się z podatku pożyczkę udzieloną przez wspólnika spółce kapitałowej.
Natomiast jeśli wspólnik spółki kapitałowej prowadzi jednocześnie własną działalność gospodarczą, wówczas udzielona pożyczka będzie podlegała pod podatek VAT. Należy przy tym pamiętać, że ustawa o VAT przewiduje zwolnienie z podatku w tym zakresie.
Masz dodatkowe pytania w kwestii pożyczki od wspólnika i VAT-u? Koniecznie skontaktuj się z nami!
