Od 1 kwietnia 2024 roku, po okresie obowiązywania obniżonej stawki VAT na artykuły żywnościowe, wracamy do wcześniejszego stanu prawnego, gdzie cała gama produktów spożywczych będzie ponownie objęta 5-procentową stawką VAT. Ta zmiana, ogłoszona przez Ministerstwo Finansów, kończy okres wyjątkowego wsparcia dla konsumentów i producentów w obliczu wysokiej inflacji, która jeszcze na początku tego roku spadła do 3,9%.
Dlaczego 0% VAT na żywność zostało zniesione?
Decyzja o powrocie do stawki VAT na poziomie 5% była spodziewana, zwłaszcza w kontekście poprawiającej się sytuacji ekonomicznej kraju i spadającej inflacji. Rządowe programy takie jak tarcza antyinflacyjna, wprowadzona w odpowiedzi na wyzwania ekonomiczne związane z pandemią COVID-19 oraz wojną w Ukrainie, miały za zadanie stabilizować ceny podstawowych produktów żywnościowych, a tym samym – wspierać gospodarstwa domowe.
W ramach tych działań, od 1 lutego 2022 roku, produkty spożywcze określone w pozycjach 1-18 załącznika nr 10 do ustawy o VAT, które przed pandemią obłożone były 5-procentową stawką VAT, tymczasowo objęto zerową stawką. Obejmowało to szeroki zakres produktów, od mięsa i ryb, przez mleko, jaja, miód naturalny, po warzywa, owoce i ich przetwory, a także wybrane produkty dla niemowląt i dzieci, oraz dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego.
Jakie będą skutki zniesienia 0% VAT dla konsumentów?
Dla przeciętnego konsumenta, zniesienie zerowej stawki VAT może oznaczać wzrost cen wielu podstawowych produktów żywnościowych. Chociaż 5-procentowa stawka VAT jest relatywnie niska, jej wprowadzenie w obecnej sytuacji gospodarczej może być odczuwalne w budżetach domowych, zwłaszcza w gospodarstwach o niższych dochodach. Oczekuje się, że producenci i sprzedawcy detaliczni będą stopniowo wprowadzać nowe ceny, co może spowodować krótkoterminowe zamieszanie na rynku.
Reakcje branży i ekspertów na decyzję Ministra Finansów
Zniesienie zerowej stawki VAT spotkało się z mieszanymi reakcjami. Z jednej strony, branża spożywcza przygotowuje się do zmiany, aktualizując systemy cenowe i komunikując zmiany konsumentom. Z drugiej strony, eksperci ekonomiczni podkreślają, że choć krótkoterminowo zmiana może wpłynąć na wzrost cen, to w dłuższej perspektywie jest to krok w kierunku normalizacji sytuacji gospodarczej i fiskalnej kraju.
Moore Polska, jako firma doradztwa podatkowego i księgowego, podkreśla, że kluczowe będzie monitorowanie wpływu tej zmiany na inflację oraz dalsze działania rządu w zakresie wsparcia gospodarstw domowych i branży spożywczej. Ważne jest, aby konsumenci byli świadomi zmian i dostosowywali swoje budżety domowe do nowej rzeczywistości.
Co dalej po zniesieniu 0% VAT na żywność?
W perspektywie długoterminowej powrót do stawki VAT na poziomie 5% na produkty spożywcze powinien przyczynić się do stabilizacji rynku i budżetu państwa. Jednocześnie, warto zwrócić uwagę na potrzebę monitorowania dynamiki cen i dostosowywania polityki gospodarczej tak, aby wspierać zarówno konsumentów, jak i producentów w tych zmieniających się warunkach.
Podsumowując, zniesienie 0% VAT na żywność stanowi wyzwanie dla wszystkich uczestników rynku, ale także szansę na przystosowanie się do nowych realiów ekonomicznych. Zadaniem ekspertów z Moore Polska jest wsparcie klientów w nawigacji po zmieniającym się krajobrazie podatkowym, dostarczając wiedzy i rozwiązań pozwalających na efektywne zarządzanie zmianami i optymalizację kosztów.
Jeżeli macie jakiekolwiek dodatkowe pytania dotyczące stawek VAT, czy potrzebujecie wsparcia podatkowe lub księgowego – koniecznie skontaktujcie się z nami. Specjaliści Moore Polska są do Waszej dyspozycji!
